Dziedzictwo niewolnictwa w Afryce Zachodniej – przedmiot ochrony UNESCO i produkt turystyczny

Ada Górna, Krzysztof Górny

Abstrakt


Epoka kolonialna odcisnęła trwałe piętno na Afryce Zachodniej i jej współczesnych stosunkach z Europą. Pośród wielu negatywnych aspektów europejskiego podboju kontynentu afrykańskiego tematem szczególnie trudnym jest niewolnictwo. Jego dziedzictwo staje się współcześnie częstym przedmiotem ochrony, zarówno ze strony państw afrykańskich, jak również UNESCO, które na swoją Listę Światowego Dziedzictwa wpisuje materialne obiekty związane z transatlantyckim handlem ludźmi. Wraz z podejmowaniem ochrony tego trudnego dziedzictwa, w wielu przypadkach jest ono wykorzystywane jako produkt turystyczny, a tym samym źródło dochodów. Udostępnienie turystom w krajach Afryki Zachodniej, spośród których znakomita większość to Europejczycy, obiektów związanych z niewolnictwem, to powód do spotkania potomków podbijanych z potomkami podbijających, wśród których to ci pierwsi występują w roli narratorów opowiadających wspólną historię. Artykuł zawiera wnioski z badań prowadzonych przez autorów w obiektach wpisanych na Listę UNESCO w Gambii, Senegalu i Republice Zielonego Przylądka. Dotyczyły one trudnego dziedzictwa epoki kolonialnej oraz jego wykorzystania turystycznego.


Słowa kluczowe


niewolnictwo; ochrona dziedzictwa; UNESCO; Afryka Zachodnia

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ashworth G., Tunbridge J. E., 2000, The tourist-historic city. Routledge

Basu P., 2017, Roots tourism as return movement: semantics and the Scottish diaspora, [w:] Emigrant homecomings. Manchester University Press

Bowman, M. S., & Pezzullo, P. C., 2009, What’s so ‘dark’about ‘dark tourism’?: Death, tours, and performance, “Tourist Studies”, Vol. 9(3), s. 187-202

Cabral I., 2005, Elites atlânticas: Ribeira Grande do Cabo Verde (séculos XVI-XVIII), [w:] Actas do Congresso Internacional Espaço Atlântico de Antigo Regime: poderes e sociedades, Lisboa, CHAM

de Santana Pinho P., 2008, African-American roots tourism in Brazil, “Latin American Perspectives”, Vol. 35 (3), s. 70-86

DeCorse C. R., Gijanto L., Roberts W., Sanyang B., 2010, An archaeological appraisal of early European settlement in The Gambia, “Nyame Akuma”, Vol. 73, s. 55-64

Gijanto L., 2009, Stabilization and Tourism at the Gambia River’s Atlantic Trade Sites: the James Island Conservation and Survey Project. “African Diaspora Archaeology Newsletter”, Vol. 12 (3) s. 1-25

Gijanto L., 2011, Competing narratives: tensions between diaspora tourism and the Atlantic past in the Gambia, “Journal of Heritage Tourism”, Vol. 6 (3), s. 227-243

Gładyś B., 2009, Turystyka Żydów do Polski po 1990 roku, „Prace Geograficzne”, Vol. 121, s. 147-158

Górna A., Górny K., 2016, Atrakcyjność turystyczna obiektów z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO – przykład Senegalu, „Prace i Studia Geograficzne”, Vol. 62.1, s. 43-80

Górny K., Górna A., 2018, After Decolonization: Changes in the Urban Landscape of Platô in Praia, Cape Verde., “Journal of Urban History” s. 1-28, 0096144218816704

Graham B., Ashworth G., Tunbridge J., 2016, A geography of heritage: Power, culture and economy. Routledge

Hall S., 2004, Whose heritage? Un-settling ‘the heritage’, re-imagining the post-nation, “In The Politics of Heritage”, Routledge, s. 37-47

Handley F. J., 2006, Back to Africa. Issues of hosting ‘Roots’ tourism in West Africa. African re-genesis. Confronting social issues in the diaspora, London, s. 20-31

Iliffe J., 2011, Afrykanie. Dzieje kontynentu, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

Instituto Nacional de Estatística, 2015, Cabo Verde. 2015 Anuário Estatístico, Praia

Lennon, J. and M. Foley, 2000, Dark Tourism: The Attraction of Death and Disaster. London: Continuum

Lloyd T., 2012, Dzieje imperium brytyjskiego, Bellona, Warszawa

Maruyama N., Stronza A., 2011, Roots tourism of Chinese Americans, “Ethnology: An International Journal of Cultural and Social Anthropology”, Vol. 49 (1), 23-44

Owsianowska S., Banaszkiewicz M., 2015 Trudne dziedzictwo a turystyka. O dysonansie dziedzictwa kulturowego. „Turystyka Kulturowa” Vol. 11 (2015), s. 6-24

Stone, P. R., 2006, A dark tourism spectrum: Towards a typology of death and macabre related tourist sites, attractions and exhibitions. “Turizam: međunarodni znanstveno-stručni časopis”, Vol. 54(2), s. 145-160

Tanaś S., 2006, Tanatoturystyka-kontrowersyjne oblicze turystyki kulturowej, „Peregrinus Cracoviensis”, Vol. 17, s. 85-100

Tarlow P. E., 2005, Dark Tourism: The appealing ‘dark side’ of tourism and more, [w:] Novelli M. (ed) Niche Tourism – Contemporary Issues, Trends and Cases. Oxford: ButterworthHeinemann. s. 47-58

Thiaw, I., 2011, Digging on Contested Grounds: Archaeology and the Commemoration of Slavery on Gorée Island, Senegal. [w:] New perspectives in global public archaeology. Springer, New York, NY. s. 127-138

Tomczewska-Popowycz N., 2016, Wokół definicji turystyki sentymentalnej i etniczne, „Folia Turistica”, Vol. 40, s. 47-69

Tunbridge J. E., Ashworth G., 1996, Dissonant heritage. “The Management of the Past as a Resource in Conflict”

World Travel and Tourism Council, 2019, Gambia 2019 Annual Research: Key Highlights, bd

Wright D. R., 1981, Uprooting Kunta Kinte: On the perils of relying on encyclopedic informants, “History in Africa”, Vol. 8, s. 205-217

Wright D. R., 2011, The Effect of Alex Haley's Roots on How Gambians Remember the Atlantic Slave Trade, “History in Africa”, Vol. 38, s. 295-318


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2019 Krzysztof Górny, Ada Gorna


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642