Postać Tomáša G. Masaryka w ofercie turystycznej Republiki Czeskiej – niewykorzystany potencjał?

Krzysztof Piotr Kołodziejczyk

Abstrakt


Turystyka biograficzna jest wciąż relatywnie mało spopularyzowaną formą turystyki kulturowej, choć jej tradycje – wywodzące się z biografistyki – są przecież długie. W artykule zjawisko to analizowane jest na przykładzie Republiki Czeskiej przez perspektywę oferty związanej z Tomášem G. Masarykiem, jedną z kluczowych postaci na drodze do powstania niepodległej Czechosłowacji w 1918 r. i jej późniejszym wieloletnim prezydentem. Dokonano inwentaryzacji walorów krajoznawczych i oferty turystycznej powiązanej z analizowanym bohaterem, a następnie oceniono, czy potencjał, który ta postać może posiadać z perspektywy Czechów i turystów zagranicznych, jest odpowiednio wykorzystany. Biorąc pod uwagę znaczenie Tomáša G. Masaryka dla XX-wiecznej historii czeskiej i autorytet, jakim cieszy się wśród Czechów, ofertę turystyczną z nim związaną należy uznać za skromną, przede wszystkim ze względu na jakość oferowanych atrakcji i szlaków turystycznych, które są nadal zbyt słabo zagospodarowane, oraz niski poziom organizacji gotowych produktów (i ich niewielką liczbę). Przeważają bardzo liczne pomniki o różnej formie (z reguły jednak typowej, choć czasem ciekawa jest historia samych upamiętnień), zaś bardziej znaczące atrakcje sprowadzają się do niewielkiego fragmentu południowych Moraw (przede wszystkim miasto Hodonín) i okolic Pragi (wieś Lány), co odpowiada miejscom związanym z młodością i końcem życia Masaryka, a także lokalizacji dwóch muzeów biograficznych poświęconych prezydentowi.


Słowa kluczowe


turystyka biograficzna; Tomáš G. Masaryk; upamiętnienia; szlak kulturowy; produkt turystyczny; Republika Czeska

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Balińska A., 2016, Warszawa jako obszar recepcji turystyki jidysz-kulturowej, „Ekonomiczne Problemy Turystyki”, 3(35), s. 73–84

Beeton S, 2010, The Advance of Film Tourism, „Tourism and Hospitality Planning and Development”, 7(1), s. 1–6

Bernat S., 2016, Film i turystyka filmowa a krajobraz, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego”, 34, s. 85–101

Czech Tourism, 2018, Návštěvnost turistických cílů 2017, CzechTourism, Institut turismu, Praha

Czech Tourism, 2020, Návštěvnost turistických cílů 2019, CzechTourism, Institut turismu, Praha

Czerwiński J., 2009, Dolny Śląsk: przewodnik, Wydawnictwo Kartograficzne Eko-Graf, Wrocław

Čapek K., 2014, Rozmowy z T. G. Masarykiem, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa

Čejkovice, b.r.w., Domeček T.G.M., https://www.cejkovice.cz/obec-7/domecek-tgm-muzeum/#utm_source=mapy.cz&utm_medium=ppd&utm_content=hledani&utm_term=masaryk&utm_campaign=firmy.cz-13077423 [09.02.2021]

Gogolák L. von., 2020, Tomáš Masaryk, Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/biography/Tomas-Masaryk [20.02.2021]

Gruchała J., 1996, Tomasz G. Masaryk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław

Gryciuk A., 1979, Rozwój przestrzenny osady fabrycznej w Żyrardowie w latach 1829–1916, „Rocznik Mazowiecki”, t. 7, s. 127–166

Grzonkowski J., Nowacki W., Stępiński Z., 2008, Żyrardów: praktyczny przewodnik, Wyd. Radosna Twórczość, Warszawa

Halata M., Kluková L., Šula M., Zubec T., 2018, Po stopách TGM na Pražském hradě, Správa Pražského hradu, Praha

Hustopeče, b.r.w., Naučná stezka „Masaryk a Hustopeče”, https://www.hustopece.cz/priroda-a-turistika/naucna-stezka-quotmasaryk-a-hustopecequot [09.02.2021]

Jara Cimrman, Prague’s fictional polymath, 2017, „The Economist”, https://www.economist.com/prospero/2017/06/13/jara-cimrman-pragues-fictional-polymath [28.02.2021]

Kaczmarek J., Stasiak A., Włodarczyk B., 2010, Produkt turystyczny: Pomysł – Organizacja – Zarządzanie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Klusák J., Šebánek J., Smoljak L., Svěrák Z., Velebný K., 1971, Cimrman v říši hudby, Supraphon, Praha

Kolomý R., 2004, Prokop Diviš. Vynálezce bleskosvodu, Prometheus, Praha

Kołodziejczyk K., 2018, Fenomen Járy Cimrmana w perspektywie turystycznej, „Turystyka Kulturowa”, 6/2018, s. 7–24

Kołodziejczyk K., 2019, Państwowe zabytki architektury udostępnione do zwiedzania w Republice Czeskiej – analiza funkcjonowania, „Turystyka Kulturowa”, 4/2019,

s. 20–64

Kołodziejczyk K., 2020, Ruch turystyczny w ponadregionalnych ośrodkach turystyki kulturowej w Republice Czeskiej – analiza porównawcza na przykładzie Kutnej Hory i Kroměříža, „Turystyka Kulturowa”, 4/2020, s. 120–161

Kovtun G. J. (red.), 1990, The Spirit of Thomas G. Masaryk (1850–1937): An Anthology, Palgrave Macmillan, Masaryk Publications Trust, New York

Kubok B., 2020, Rola religii w życiu duchowym i politycznym Tomáša Garrigue’a Masaryka, „Slavia Meridionalis”, 20, artykuł 2152, s. 1–21

Laudin R., 2013, Nádraží, nábřeží i náměstí. Kde najdete nejhezčí stopy Járy Cimrmana, https://cestovani.idnes.cz/stopy-jary-cimrmana-0qj-/po-cesku.aspx?c=A130919_115050_po-cesku_skr [28.02.2021]

Laudin R., 2016, Památná místa Járy Cimrmana, Grada Publishing, Praha

Łepkowski T., 1964, Kilka uwag o historycznej biografistyce, „Kwartalnik Historyczny”, 71(3), s. 711–716

Majorek Cz., 1996, Biografia edukacyjna, [w:] K. Puchowski, J. Żerko (red.), Szlakami przeszłości i czasów współczesnych, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 178–187

Masarykovo muzeum, b.r.w.-a, Stálá expozice TGM, http://www.masaryk.info/masarykovo-muzeum-hodonin/1006/ [09.02.2021]

Masarykovo muzeum, b.r.w.-b, Z dějin muzea, http://www.masaryk.info/masarykovo-muzeum-hodonin/1005/ [09.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-a, Po stopách T. G. Masaryka, http://tg-masaryk.cz/index.html [09.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-b, Lány: Hrob T. G. Masaryka, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=205&misto=Hrob-T.-G.-Masaryka [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-c, Koloděje: Letní sídlo prezidenta 1919, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=28&misto=Letni-sidlo-prezidenta-1919 [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-d, Hluboš: Venkovské sídlo prezidenta 1920–1921, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=9&misto=Venkovske-sidlo-prezidenta-1920%E2%80%931921 [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-e, Židlochovice: Letní sídlo prezidenta 1924, 1928–1931, 1933, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=11&misto=Letni-sidlo-prezidenta-1924,-1928%E2%80%931931,-1933 [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-f, Brandýs nad Labem-Stará Boleslav: Pomník T. G. Masaryka, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=250&misto=Pomnik-T.-G.-Masaryka [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-g, Jaroměř: Návštěva města a pomník T. G. Masaryka, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=251&misto=Navsteva-mesta-a-pomnik-T.-G.-Masaryka [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-h, Sněžné: Pomník národního osvobození se sochou T. G. Masaryka, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=192&misto=Pomnik-narodniho-osvobozeni-se-sochou-T.-G.-Masaryka [28.02.2021]

Masarykův ústav, b.r.w.-i, Ostrava – Slezská Ostrava: Socha T. G. Masaryka ve Sboru Církve československé, http://tg-masaryk.cz/mapa/index.jsp?id=113&misto=Socha-T.-G.-Masaryka-ve-Sboru-Cirkve-ceskoslovenske [28.02.2021]

McNamara K. J., 2019, Tomas G. Masaryk: A Life at the ‘Bloody Crossroads’, „Academic Questions”, 32(1), s. 123–131

Mikos von Rohrscheidt A., 2008, Turystyka kulturowa: Fenomen. Potencjał. Perspektywy, GWSHM Milenium, Gniezno

Mikos von Rohrscheidt A., 2010, Regionalne szlaki tematyczne: Idea, potencjał, organizacja, Proksenia, Kraków

Mikos von Rohrscheidt A., 2015, Turystyka biograficzna w Polsce i na świecie (Gnieźnieńskie Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej, pytanie 56), „Turystyka Kulturowa”, 2/2015, s. 80–85

Mucha I., 1992, Thomas G. Masaryk (1850–1937), „International Sociology”, 7(2), s. 245–251

Muzeum T.G.M. Rakovník, b.r.w.-a, Lánská obora, http://www.muzeumtgm.cz/muzeum-tg-masaryka-v-lanech/lanska-obora [09.02.2021]

Muzeum T.G.M. Rakovník, b.r.w.-b, Historie Muzea T. G. Masaryka v Lánech, http://www.muzeumtgm.cz/muzeum-tg-masaryka-v-lanech/historie-muzea-tg-masaryka-v-lanech [09.02.2021]

Muzeum T.G.M. Rakovník, b.r.w.-c, Expozice, http://www.muzeumtgm.cz/muzeum-tg-masaryka-v-lanech/expozice [09.02.2021]

Národní památkový ústav, b.r.w., Památkový katalog, https://www.pamatkovykatalog.cz/ [27.02.2021]

Navrátil J., Pícha K., Hřebcová J., 2010, The Importance of Historical Monuments for Domestic Tourists: The case of South-Western Bohemia (Czech Republic), „Moravian Geographical Reports”, 18(1), s. 45–61

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2014, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2015, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2016, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2017, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2018, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost muzeí a galerií w krajích ČR w roce 2019, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu, Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost památek w krajích ČR w roce 2007, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu (NIPOS), Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost památek w krajích ČR w roce 2008, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu (NIPOS), Centrum informací a statistik kultury, Praha

Návštěvnost památek w krajích ČR w roce 2009, b.r.w., Národní informační a poradenské středisko pro kulturu (NIPOS), Centrum informací a statistik kultury, Praha

Olympia, 1982, Československo: průvodce, Olympia, Praha

Otruba I., Ptáček J., Švorc L., 2007, 101 našich nejkrásnějších zahrad a parků, Nakladatelství Pavel Dobrovský – BETA, Praha

Paluch M., 2014, Dziedzictwo przemysłowe Żyrardowa jako część potencjału turystyki kulturowej Mazowsza Zachodniego, „Turystyka Kulturowa”, 6/2014, s. 6–35

Prague castle, b.r.w., Curriculum Vitae, https://www.hrad.cz/en/president-of-the-cr/former-presidents/tomas-garrigue-masaryk/curriculum-vitae [20.02.2021]

Pražský hrad, b.r.w., Zámek Lány, https://www.hrad.cz/cs/prazsky-hrad-pro-navstevniky/ostatni/zamek-lany-10271 [09.02.2021]

Rut M., 2011, Turystyka kulturowa: Perspektywy rozwoju dla Pogórza Dynowskiego, [w:] J. Krupa, T. Soliński (red.), Turystyka wiejska, ochrona środowiska i dziedzictwo kulturowe Pogórza Dynowskiego, Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego, Dynów, s. 265–279

Seznam, b.r.w., Mapy, https://mapy.cz/ [02.02.2021]

Smith C. S., 2007, Feeling Short of Real Heroes, Thus Fond of a Fake One, „The New York Times”, 17.05.2007, https://www.nytimes.com/2007/05/17/world/europe/17pilsen.html?ref=craigssmith [28.02.2021]

Stasiak A., 2006, Produkt turystyczny – szlak, „Turystyka i Hotelarstwo”, 10, s. 9–40

Stasiak A., 2007, Szlaki turystyczne – zagospodarowanie, atrakcja czy produkt turystyczny?, [w:] P. Kuleczka (red.), Szlaki turystyczne a przestrzeń turystyczna, Zarząd Główny PTTK, Warszawa, s. 45–53

Stasiak A., 2009, Turystyka literacka i filmowa, [w:] K. Buczkowska, A. Mikos von Rohrscheidt (red.), Współczesne formy turystyki kulturowej, AWF w Poznaniu, Poznań

Szczygieł M., 2011, Fałszywa polędwica, „Gazeta Wyborcza”, 5 stycznia 2011, http://wyborcza.pl/1,75248,8908148,Falszywa_poledwica.html [28.02.2021]

Szulińska M., 2008, Żyrardów – miasto lnu. Propozycja utworzenia parku kulturowego, [w:] W. Kaprowski, F. Midura, J. W. Sienkiewicz (red.), Dziedzictwo przemysłowe Mazowsza i jego rola w turystyce, Almamer, Warszawa

Šebánek J., 1991, Já, Jára Cimrman, Západočeské nakladatelství, Plzeň

Šebánek J., Smoljak L., Svěrák Z., Velebný K., 1970, Jára (da) Cimrman: sborník o životě a díle českého polyhistora, Mladá fronta, Praha

Tucki A., 2016, Turystyka filmowa – wybrana problematyka badawcza, „Barometr Regionalny”, 14(2), s. 141–146

Urbaniak J., 2010, Turystyka filmowa specyficznym produktem turystycznym w Polsce i na świecie, [w:] D. Orłowski, E. Puchnarewicz (red.), Turystyka kulturowa a regiony turystyczne w Polsce, WSTiJO, Warszawa, s. 377–388

Vystoupil J., Šauer M., 2012, Geography of tourism of the Czech Republic, [w:] J. Wyrzykowski, K. Widawski (red.), Geography of tourism of Central and Eastern Europe countries, Institute of Geography and Regional Development, University of Wrocław, Wrocław, s. 103–139

Vystoupil J., Šauer M., 2017, Geography of tourism in the Czech Republic, [w:] J. Wyrzykowski, K. Widawski (red.), The Geography of Tourism of Central and Eastern European Countries, Springer International Publishing, Cham, s. 149–188

Wiśniewski J., 2014, Od „Czeskiej Drużyny” do Korpusu Czechosłowackiego. Czesko-słowackie formacje wojskowe w Rosji w latach 1914–1916, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, 4, s. 25–50

Wiśniewski J., 2017, Kwestia polsko-czechosłowackiej współpracy wojskowej w Rosji (listopad 1917 – styczeń 1918). Koncepcje Tomáša G. Masaryka, „Dzieje Najnowsze”, R. XLIX, z. 4, s. 75–96

Wyszowska I., 2008, Turystyka biograficzna – istota, znaczenie, perspektywy, „Turystyka Kulturowa”, 1/2008, s. 22–33

Zajewski W., 2000, Biografistyka jako gatunek twórczości historiograficznej, „Czasy Nowożytne”, 8, s. 7–18


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2021 Krzysztof Piotr Kołodziejczyk


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642