Baskijskie sporty ludowe – herri kirolak – i ich rola w turystyce Kraju Basków

Jakub Szymański

Abstrakt


Skojarzenia z turystyką sportową mogą być wielorakie, a wielu osobom przywodzą na myśl igrzyska olimpijskie czy też największe turnieje piłkarskie. Tymczasem ten rodzaj turystyki,
a nawet turystykę sportowo-kulturową, uprawiać można także na skalę regionalną. Tak najczęściej dzieje się w przypadku baskijskich sportów ludowych, tzw. herri kirolak.
W niniejszym artykule nakreślona została panorama tych tradycyjnych sportów i zastanowiono się również nad kwestiami ich promocji w internecie oraz ich roli w turystyce Kraju Basków.
W pierwszej części artykułu znalazła się także krótka charakterystyka samego regionu,
a następnie zwięzły opis poszczególnych, odpowiednio sklasyfikowanych, dyscyplin herri kirolak. W części związanej z turystyką opisane zostały istniejące formy promocji baskijskich sportów ludowych na stronach internetowych przez oficjalne biura i wydziały informacji turystycznej, a także firmy organizujące wydarzenia i mające w swojej ofercie m.in. pokazy herri kirolak. Z obserwacji wynika, że sporty te nie są jeszcze siłą napędową baskijskiej turystyki, a pełnią rolę edukacyjną dla przyjezdnych i wzmacniającą tożsamość kulturową Basków.


Słowa kluczowe


sporty tradycyjne; herri kirolak; Kraj Basków; promocja turystyki; turystyka sportowo-kulturowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Aguirre Franco, R., 1983, Deporte rural vasco, Txertoa, San Sebastian

Alejziak, W., 2016, Turystyka sportowa - przyczynek do dyskusji nad definicją oraz problematyką badawczą, „Turyzm”, nr 26 (1), ss. 91-94

Barandiarán, S., 1963, El euskera y sus semejanzas con el dravídico, “Arbor”, nr 54 (207), ss. 280-297

Bähr, G., 1934, El vasco y el camítico, “Revista internacional de los estudios vascos = Eusko ikaskuntzen nazioarteko aldizkaria (RIEV)”, nr 25 (2), ss. 240-244

Buczkowska, K., Majchrowicz, E., 2010, Fiesty hiszpańskie – jeszcze święta lokalne, czy już tylko atrakcje dla turystów?, „Turystyka Kulturowa”, nr 4/2010, ss. 17-37

Cayero Alkorta, R., Sagastume Fernández, R., 2005, Modalities of herri kirolak for the new generations, [w:] C. Urdangarin Liebaert, J. Etxebeste Otegi (koord.), Euskal jokoa eta jolasa. Transmitting the Basque heritage through games and play, Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia/Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco, Vitoria-Gasteiz, ss. 179-197

Egibar Artola, M., 2005, Herri kirolak: sports activities which specifically contribute to the promotion and the enjoyment of the emotion of sports, [w:] C. Urdangarin Liebaert, J. Etxebeste Otegi (koord.), Euskal jokoa eta jolasa. Transmitting the Basque heritage through games and play, Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia/Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco, Vitoria-Gasteiz, ss. 158-178

Kurlansky, M., 2000, The Basque History of the World, Vintage Books, Londyn

Mikos von Rohrscheidt, A., 2016, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy (wyd. 3, popr. i rozsz.), Wydawnictwo KulTour.pl, Poznań

Mirgos, K., 2011, Etxe jako baskijskie słowo-klucz, „Studia Europaea Gnesnensia”, nr 3/2011, ss. 165-174

Mirgos, K., 2015, Euskaltasuna. O byciu Baskiem we współczesnym świecie, „Etnografia Polska”, t. LIX, z. 1-2, ss. 45-64

Mirgos, K., 2020, Gure. Historie z Kraju Basków, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec

Murzyn-Kupisz, M., 2003, Historia i kultura Kraju Basków, [w:] Z. Górka, J. Więcław (red.), Badania i podróże krakowskich geografów, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Kraków, ss. 181-188

Nosal, P., 2011, Między lokalnością a globalnością. Sport a konteksty tożsamości grupowej, [w:] T. Sahaj (red.), Od fana do chuligana, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Poznań, ss. 21-41

Nosal, P., 2011, Technologia i życie społeczne. Analiza relacji na przykładzie współczesnego świata sportu [rozprawa doktorska]. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Nosal, P., 2015, Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 11/2, ss. 16-38

Prabucki B., 2012, Traditional sports as an attractive form of physical recreation and cultural tourism [w:] W. Siwiński, B. Pluta (red.), Teoria i metodyka rekreacji ruchowej w świetle aktualnych badan (Theory and methodology of physical recreation in the light of current research), Poznań, ss. 191-208

Prabucki B., 2013a, Sport, globalizacja i etniczna tożsamość. Przykład baskijski, „Kultura – Historia – Globalizacja”, nr 14, ss. 261-278

Prabucki B., 2013b, Badanie tradycyjnych sportów i gier jako perspektywiczny obszar badawczy, „Homo Ludens”, nr 1(5)/2013, ss. 205-217

Prabucki B., 2014a, Basque festival Aste Nagusia as an interesting example of cultural and sport tourism attraction [w:] F. Dias, S. Oliveira, J. Kosmaczewska, Â. Pereira (ed.), New Trends in Tourism Research. A Polish perspective, Tourism Research Group of Polytechnic Institute of Leiria, Leiria, ss. 80-98

Prabucki B., 2014b, Pierwiastek ludyczny we współczesnym sporcie. Analiza na przykładzie sportów tradycyjnych, „Zabawy i zabawki. Studia Antropologiczne”, nr 12(2014), ss. 136-153

Prabucki B., 2016, Sporty tradycyjne jako elementy kulturowej tożsamości europejskiej. Analiza na przykładzie wybranych grup etnicznych i narodów [rozprawa doktorska]. Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

Prabucki, B., 2017, Small Nation, Big Sport Basque Ball – Its Past and Present Cultural Meanings for the Basques, “The International Journal of the History of Sport”, nr 34:10, ss. 943-956, DOI: 10.1080/09523367.2017.1415328

Prabucki, B., 2022, Traditional Sports and Games in the Contemporary World: The New Face of Sport?, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge

Zajadacz, A., 2016, Turystyka sportowa - próba zdefiniowania pojęcia, „Turyzm”, nr 26 (1), ss. 103-105

https://agenda.diariovasco.com/evento/herri-kirolak-572362.html [16.06.2022]

https://basquefest.bilbao.eus/programa-dia-a-dia/sport/ [20.06.2022]

www.bilbao.eus/astenagusia/astenagusia2019.pdf [16.06.2022]

www.bilbaojaialai.biz/es/tradiciones-vascas/deportes-rurales#.Yq8-wGBri00 [20.06.2022]

www.bilbaoturismo.net/BilbaoTurismo/es/deportes_2 [14.06.2022]

https://cafebabel.com/pl/article/sportowe-dyscypliny-z-baskonii-od-pol-uprawnych-po-wlasne-igrzyska-olimpijskie-5ae006e7f723b35a145e145e/ [14.06.2022]

www.eitb.eus/es/pueblos-ciudades/detalle/6555090/fiestas-baiona-2019-comienzan-fiestas-baiona/ [20.06.2022]

https://www.eustat.eus/elementos/ele0014700/poblacion-de-la-ca-de-euskadi-por-ambitos-territoriales-lengua-materna-y-lengua-hablada-en-casa/tbl0014754_c.html [12.06.2022]

www.getxo.eus/es/turismo/que-hacer/deporte-rural-getxo [16.06.2022]

www.herrikirolak.eus/ [12.06.2022]

https://herrikirolakbizkaia.eus [12.06.2022]

https://herrikirolaknafarroa.org/origen-y-evolucion/ [12.06.2022]

www.ine.es/jaxiT3/Datos.htm?t=23988 [12.06.2022]

www.ine.es/jaxiT3/Datos.htm?t=10262 [12.06.2022]

https://periodistas-es.com/aste-nagustia-2013-bilbao-13478 [20.06.2022]

www.sansebastianturismoa.eus/en/to-do/plans-in-san-sebastian/sport-city-basque-sports/local-and-traditional-sports [16.06.2022]

https://sjp.pwn.pl/szukaj/gymkhana.html [16.06.2022]

www.troka.com/es/berroja-herri-kirolak-deporte-rural-team-building/ [20.06.2022]

www.troka.com/es/ginkana-baserri-euskadi/ [20.06.2022]

www.troka.com/es/herri-kirolak/ [20.06.2022]

www.troka.com/es/petritegi-herri-kirolak-deporte-rural-team-building/ [20.06.2022]

https://turismo.euskadi.eus/deportevasco/ [12.06.2022]

www.vitoria-gasteiz.org/wb021/was/contenidoAction.do?idioma=es&uid=b2c6806_168796f99e1__7e94 [14.06.2022]

https://web.archive.org/web/20210619025042/https://turismo.euskadi.eus/es/top-viajes/deporte-rural-vasco-en-vivo/aa30-12378/es/ [12.06.2022]

www.youtube.com/watch?v=EPkeeYRZYvg [14.06.2022]

www.youtube.com/watch?v=AsdKxbXsP3k&t=7s [14.06.2022]


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2022 Jakub Szymański


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642