Muzea uczelniane w Polsce – przestrzeń spędzania czasu wolnego inspirowana nauką. Stan obecny i kierunki rozwoju w kontekście turystyki kulturowej

Łukasz Matoga, Aneta Pawłowska

Abstrakt


Uczelnie wyższe to nie tylko placówki dydaktyczne i naukowo-badawcze, ale także ważny element europejskiej kultury i tożsamości. Muzea uczelniane, które znajdują w strukturach instytucji szkolnictwa wyższego, gromadzą cenne zbiory związane z ich profilem kształcenia oraz osiągnięciami naukowymi pracowników i studentów. Instytucje te funkcjonują na pograniczu świata nauki, kultury i historii oraz działają na rzecz zachowania dziedzictwa akademickiego poprzez jego ochronę, upowszechnianie i promocję. Oferta muzeów uczelnianych w Polsce jest szeroka i zróżnicowana pod względem tematycznym, ale wciąż zbyt mało rozpowszechniona. Współczesne procesy związane z rozwojem nowych form uczestnictwa w kulturze i turystyce stwarzają konieczność zmiany lub modyfikacji ich podejścia do prezentacji i udostępniania zasobów dziedzictwa kulturowego. Dlatego też, celem artykułu było przedstawienie stanu obecnego i współczesnych kierunków rozwoju muzeów uczelnianych w Polsce. Szczególną uwagę zwrócono na współpracę z innymi instytucjami kultury tego rodzaju, wykorzystanie narzędzi cyfrowych w udostępnianiu zbiorów i organizacji ekspozycji oraz działania w zakresie rozwoju oferty edukacyjnej dla różnych grup zwiedzających. Współczesnym muzeom uczelnianym potrzebne są innowacyjne formy mówienia o zgromadzonym dziedzictwie. Muzea te starają się wyjść naprzeciw aktualnym potrzebom i oczekiwaniom turystów. Duże znaczenie w ich rozwoju mają fundusze europejskie, a także współpraca w ramach krajowych i międzynarodowych stowarzyszeń będących platformą umożliwiającą inicjowanie i organizowanie wspólnych wydarzeń kulturalnych oraz efektywne pozyskiwane środków finansowych.


Słowa kluczowe


muzea uczelniane; dziedzictwo akademickie; turystyka kulturowa; oferta edukacyjna; technologie informacyjno-komunikacyjne; stowarzyszenia muzeów uczelnianych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Arnold-Forster K., 2006, Museums for the Future: Recognising new relevance for University Museums, UMAC 2006: New roads for university museums. September 25-29, Mexico City

Bohnert F., Zukerman I., 2009, Non-instrutive personalisation of the Museum Experience, (in) G. J. Houben, G. MacCalla, F. Pianesi, M. Zancanaro (eds.), User modelling adaptation and personalization. 17th International Conference, UMAP 2009, formerly UM and AH, Trento, Italy, June 22-26, 2009 Proceedings, Italy, s. 197-209

Boylan P. J., 1999, Universities and museums: past, present and future, „Museum Management and Curatorship”, nr 18(1), s. 43-56

Camarero C., Garrido J. M., Vicente E., 2015, Achieving effective visitor orientation in European museums. Innovation versus custodial, „Journal of Cultural Heritage”, nr 16, s. 228-235

Chatterjee H. J., 2011, Object-based learning in higher education: The pedagogical power of museums, International Committee for University Museums and Collections (UMAC) Proceedings, nr 3, s. 179-182

Chatterton P., 2000, The cultural role of universities in the community: revisiting the university community debate, „Environment and Planning A”, nr 32, s. 165-181

Danilov V. J., 1996, University and college museums, galleries, and related facilities: A descriptive directory, Westport, Conn: Greenwood Press

Economou M., 1999, The evaluation of museum multimedia applications: lessons from research, „Museum Management and Curatorship”, nr 17(2), s. 173-187

Evans J. A., Sterry P., 1999, Portable computers & interactive multimedia: a new paradigm for interpreting museum collections, (in) D. Bearman, J. Trant (eds.), Cutural Heritage Informatics: selected papers from ichim99, Archives & Museum Informatics, Washington, DC, s. 93-101

Falk J. H., Dierking L. D., 1992, The museum experience, Whalesback Books, Washington, DC

Falk J. H., Dierking L. D., 2000, Learning from museums: visitor experiences and the making of meaning, AltaMira Press, Lanham

Florida R., 2002, The rise of the creative class and how it’s transforming work, Basic Books, New York

Folga-Januszewska D., 2008, Muzeum: definicja i pojęcie, czym jest muzeum dzisiaj, „Muzealnictwo” nr 49, s. 200-203

Folga-Januszewska D., 2009, Muzea w Polsce 1989-2008, „Muzealnictwo”, nr 50, s. 18-46

Forycki M., 2002, Założenie obserwatorium astronomicznego w Poznaniu i jego międzynarodowe znaczenie, „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, nr 18(2), s. 41-49

Gammon B., Burch A., 2008, Designing Mobile Digital Experiences, (in) L. Tallon, K. Walker (eds.), Digital technologies and the museum experience handheld guides and other media, AltaMira Press, Lanham, s. 35-62

Geladaki S., Papadimitriou G., 2014, University museums as spaces of education: the case of the history of education museum at the University of Athens, „Procedia – Social and Behavioral Sciences”, nr 147, s. 300-306

Guthe A. K., 1966, The role of a university museum, „Curator: The Museum Journal”, nr 9, s. 103-105

Hall P., 1997, The University and the city, „GeoJournal”, nr 41, s. 301-309

Hamilton J., 1995, The role of the university curator in the 1990s, „Museum Management and Curatorship”, nr 14(1), s. 73-79

Hospers G. J., 2003, Creative cities: breeding places in the knowledge economy, „Knowledge, Technology & Policy”, nr 16(3), s. 143-162

Kamińska A., 2015, (Re)konstrukcje muzeum w kulturze współczesnej. Studium socjopedagogiczne, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Praca Doktorska, Wydział Studiów Edukacyjnych, Poznań (https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12882/1/Kami%C5% 84ska%20Aneta%20-%20%28Re%29konstrukcje%20muzeum...-%20doktorat.pdf)

Kelly M. (ed.), 2001, Managing university museums: education and skills, Organisation for Economic Co-operation and Development, Paris

Kultura w 2012 r., 2013, Informacje i opracowania statystyczne, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa

Kwaśniewska K., 2015, Funkcje szkoły wyższej w społeczności lokalnej, „Miscellanea”, nr 5, s. 267-274

Landry Ch., 2008, The creative city. A toolkit for urban innovators. Routledge, London

Lourenço M. C., 2005. Between two worlds: the distinct nature and contemporary significance of university museums and collections in Europe, Praca Doktorska, Conservatoire National des Arts et Métiers, Paris (http://webpages.fc.ul.pt/~mclourenco/chapters/MCL2005_Appendix1.pdf)

Mägi R., 2009, University museums in a university town: University of Tartu Museums in the service of the local community, “University Museums and Collections Journal”, nr 2, s. 85-89

Markowski T., Drzazga D., 2008, Uczelnie wyższe w przestrzeni i gospodarce miast – próba syntezy, [w:] T. Markowski, D. Drzazga, Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym miast, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, tom CXXI, Warszawa, s. 7-13

Marszałek A., 2010, Rola uczelni w regionie, Wyd. Difin, Warszawa

Olechnicka A., 2012, Potencjał nauki a innowacyjność regionów, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa

Olmi G., 2001, Science-Honour-Metaphor: Italian cabinets of the sixteenth and seventeenth centuries, (in) O. Impey, A. MacGregor (eds.), The origins of museums: the cabinet of curiosities in sixteenth- and seventeenth-century Europe, second edition, House of Stratus, London, s. 1-17

Owen R., Buhalis D., Pletinckx D., 2004, Identifying technologies used in Cultural Heritage, (in) K. Chrysanthou, K. Cain, N. Silberman, F. Niccolucci (eds.), VAST2004: The 5th International Symposium on Virtual Reality, Archaeology and Cultural Heritage, Brussels, 5-7 December, Oudenaarde, Brussels, s. 155-163

Parry R., 2010, The practice of digital heritage and the heritage of digital practice, (in) R. Parry (ed.), Museums in a Digital Age, Routledge, Abington, s. 1-7

Pawlicz A., 2012, Zastosowanie technik yield management w komercjalizacji turystyki kulturowej, „Turystyka Kulturowa”, nr 1, s. 5-18

Pyrcz T. W., Garlacz R., 2013, Centrum Edukacji Przyrodniczej – nowa jednostka w strukturze Uniwersytetu Jagiellońskiego, synteza tradycji i nowoczesności, „Opuscula Muzealia”, nr 21, s. 153-156

Ruiz B., Pajares J. L., Utray F., Moreno L., 2011, Design for all in multimedia guides for museums, „Computers in Human Behavior”, nr 27, s. 1408-1415

Sandell R., Nightingale E., 2012, Museums, equality, and social justice, Routledge, Abingdon, Oxon

Stasiak A., 2012, Produkt turystyczny w gospodarce doświadczeń, „Turyzm”, nr 23(1), s. 29-39

Tallon L., 2008, Introduction: mobile, digital, and personal, (in) L. Tallon, K. Walker (eds.), Digital technologies and the museum experience handheld guides and other media, AltaMira Press, Lanham, s. 13-25

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r., nr 5, poz. 24 t.j., z późn. zm.)

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r., nr 162, poz. 1568 t.j. z późn. zm.)

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 1991 r., nr 114, poz. 493 t.j. z późn. zm.)

Were G., 2010 Re-engaging the university museum: knowledge, collections and communities at University College London, „Museum Management and Curatorship”, nr 25(3), s. 291-304

Willumson G., 2000, The shifting audience of the university museum, „Museum International”, nr 52(2), s. 15-18

Zalasińska K., 2013, Muzea uwikłane w rynek sztuki, „MOCAK Forum”, t. 1, nr 6, s. 26-29




DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v2i0.718

Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2016 Łukasz Matoga, Aneta Pawłowska

Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642