Pijalnie wód mineralnych jako specyficzne dziedzictwo karpackich uzdrowisk. O ich prawnej ochronie oraz funkcjach w kontekście turystyki kulturowej

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie pijalni wód mineralnych jako obiektów, których rola wykracza poza funkcję urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego. Często bowiem pijalnie posiadają status zabytków lub dóbr kultury współczesnej oraz są centrami kulturalnymi miejscowości uzdrowiskowych, stanowiąc miejsce, gdzie odbywają się koncerty czy wystawy, gdzie promowany jest z jednej strony lokalny folklor, a z drugiej – kultura wysoka. W artykule zwrócono uwagę przede wszystkim na dwa aspekty. Po pierwsze, przeanalizowano na wybranych przykładach uzdrowisk karpackich spełnianie przez pijalnie kryteriów, pozwalających je zaliczyć w poczet zabytków (tj. m.in. wartość artystyczna, historyczna,); w tym zakresie zwrócono również uwagę na problematykę ich ochrony oraz na rolę, jaką odgrywa w tym zakresie polityka turystyczna i kulturalna jednostek samorządu terytorialnego różnego szczebla. Po drugie, w artykule skupiono się na praktycznej stronie zarządzania pijalniami wód mineralnych – wskazano przy tym konkretne przykłady inicjatyw, które czynią z nich miejsca atrakcyjne z punktu widzenia nie tylko turystyki zdrowotnej, ale też kulturowej.