Horyzonty geograficzne starożytnych turystów greckich

Janusz M. Ślusarczyk

Abstrakt


Celem artykułu jest zaprezentowanie rozwoju horyzontów geograficznych starożytnych turystów greckich. Trwałymi elementami kultury greckiej były podróże, ciekawość i chęć poznawania świata. Przyczyniły się one w wielkim stopniu do narodzin turystyki w okresie klasycznym. Akcja kolonizacyjna, morski handel, podróże dla poszerzenia wiedzy i zwiedzania były czynnikami rozwoju horyzontów geograficznych turystów greckich. Warto zauważyć, że podróże handlowe, poznawcze i turystyczne często się przenikały. Rezultatem podbojów Aleksandra III Macedońskiego (Wielkiego) było rozszerzenie świata kultury greckiej na Bliski Wschód. Wywarło to wielki wpływ na rozwój horyzontu geograficznego, w tym także turystycznego oraz poszerzenie obszaru destynacji turystycznych. W ciągu kilkuset lat, od VIII w. p.n.e. do epoki hellenistycznej, terenem greckiej eksploracji turystycznej stało się nie tylko Morze Śródziemne ale i tereny Azji Mniejszej oraz Afryki północnej łącznie z Egiptem.
Artykuł został podzielony na kilka części. Ukazują regiony ówcześnie znanego świata czyli oikumene oraz wiedzę, jaką na ich temat posiadali Grecy. Wraz z jej poszerzaniem następował rozwój horyzontu geograficznego turystów greckich. Kolejne części poświęcono literaturze geograficzno-krajonawczej, która wywarła wielki wpływ na rozwój turystycznej wiedzy o oikumene, oraz Homerowi – twórcy narodowego eposu jakim była Odyseja i „ojcowi literatury podróżniczej” – Herodotowi.


Słowa kluczowe


turystyka; historia turystyki; starożytna Grecja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Agatarchides z Knidos, 2007, Dzieje, Przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył G. Malinowski, Wrocław

Agbunow M.V., 1981, Materialy po antićnoj geografii Severo-Zapadnogo Prićernomorja, „Vestnik Drevnej Istorii”. No 1, s. 124-142

Alonso-Núñez J.M., 1997, Approaches to world history in the Hellenistic period: Dicaearchus and Agatharchides, „Athenaeum” 85, s. 53-67

Astour M.C., 1985, Ancient Greek Civilization in Southern Italy, „Journal of Aesthetic Education”. Vol. 19, No. 1. Special Issue: Paestum and Classical Culture: Past and Present, University of Illinois Press, Spring, s. 23-37

Beston A.F.L., 1991, Agatharchides of Cnidus: On the Erytrean Sea by Stanley M. Burstein (reviev of the books), „Journal of the Royal Asiatic Society”, Cambridge University Press, Third series, vol. 1, no. 1, s. 109-112

Bissing F.W. von, 1951, Naukratis, „Bulletin de la Société Royale d’Archéologie d’Alexandrie” 39, s. 32–82

Boardman J., 1999, The Greeks Overseas: Their Early Colonies and Trade, 4th rev. ed., Thames & Hudson, London

Bravo B., 2009, La Chronique d'Apollodore et le Pseudo-Skymnos: érudition antiquaire et littérature géographique dans la seconde moitié du IIe siecle av. J.-C., „Studia Hellenistica” 46, Peters, Leuven

Burstein S.M., 1989, Agatharchides of Cnidus. On the Erythraean Sea, Second series, no. 172, Hakluyt Society, London

Casson L., 1965, Starożytni żeglarze, Iskry, Warszawa

Casson L., 1981, Podróże w starożytnym świecie, Ossolineum, Warszawa

Casson L., 1989, The Periplus Maris Erythraei: Text With Introduction, Translation, and Commentary, Princeton University Press, Princenton

Cerchiai L., Jannelli L., Longo F., 2004, The Greek Cities of Magna Graecia and Sicily, Getty Trust Publications: J. Paul Getty Museum, Los Angeles

Chami F.A., 2002, The Graeco-Romans and Panchea/Azania: sailing in the Erythraean Sea, [w:] Red Sea Trade and Travel, The British Museum, London

Coulson W.D.E., 1996, Ancient Naukratis Vol. 2, The Survey at Naukratis and Environs, pt.1., Oxbow, Oxford

Cunliffe B., 2002, The extraordinary voyage of Pytheas the Greek: The man who discovered Britain,Walker & CoD., London

Diodor Sycyliski, 1933-1967, The Library of History, Loeb Classical Library, vol. 2, Greek texts and facing English translation, Harvard University Press. Translation by C.H. Oldfather

Dummet J., 2010, Syracuse. City of Legends: a Glory of Sicyly, L.B. Tauris, New York

Encyklopedia Brittanica, 2001, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań, t. 22, s. 97-98

Engels D., 2014, Polemon von Ilion. Antiquarische Periegese und hellenistische Identitätssuche [w:] K. Freitag, Chr. Michels, Athen und/oder Alexandreia? Aspekte von Identität und Ethnizität im hellenistischen Griechenland, Köln/Weimar/Wien, s. 65–98

Evans J.A.S., 1982, Herodotus, Twayne, Boston

Farrington B., 1954, Nauka grecka, PWN, Warszawa

Finley M., 2002, The World of Odysseus, New York Review of Books, New York

Flawiusz Arrian, 1963, Wyprawa Aleksandra Wielkiego, przeł. H. Gesztoft, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków

Flawiusz Arrian, Opis Indii, przeł. H. Gesztoft, “Meander” XLIX, 3-4, s. 183-186

Frye J. H., 1985, North to Thule: an imagined narrative of the famous “lost” sea voyage of Pytheas of Massalia in the fourth century B.C., Algonquin Books of Chapel Hill, Chapel Hill

Gesztoft H., 1962, India sprzed 2000 lat, „Życie i Myśl”, s. 60-71

Gesztoft H., 1963, Flavianus Arrianus. Wyprawa Aleksandra Wielkiego, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków

Gesztoft H., 1994, Flavius Arrianus. Opis Indii, „Meander” XLIX, 3-4, s. 183-186

Głombiowski K., 1981, Ktezjasz z Knidos, grecki historyk perskiej monarchii Achemenidów, Uniwersytet Gdański, Gdańsk

Gould J., 1989, Herodotus, St. Martin's Press, New York

Graf D.F., 1994, The Persian Royal Road system, [w:] H. S. Werdenburg H.S., Kuhrt A., Cool-Root M., Achaemenid history VIII: Continuity and change, Insituut voor het Nabije Oosten, Leiden

Graves R., 1974, Mity greckie, PIW, Warszawa

Grimal N., 2004, Dzieje starożytnego Egiptu, PIW, Warszawa

Hammond N.G.L., 1994, Dzieje Grecji, PIW, Warszawa

Hawkes C.F.C, 1977, Pytheas: Europe and the Greek Explorers, Blackwell, Oxford

Herodot, 1954, Dzieje, przekład S. Hammer, Czytelnik, Warszawa

Hornblower S., 1996, Apollodorus of Athens. The Oxford Classical Dictionary, Oxford University Press, Oxford, s. 124

Homer, 1981, Iliada, przekł. J. Łanowski, Ossolineum, Wrocław

Homer, 1981, Odyseja, przeł. L. Siemeński, Ossolineum, Wrocław

Huntingford G.W.B., 1980, The Periplus of the Erythraean Sea, Hakluyt Society, London

Karttunen K., 1989, India in Early Greek Literature, „Studia Orientalia” 65, Finnish Oriental Society, Helsinki

Kavenna J., 2006, The Ice Museum: In Search of the Lost Land of Thule, Penguin Books, London

King Ch., 2006, Dzieje Morza Czarnego, PIW, Warszawa

Ksenofont, 1955, Wyprawa Cyrusa, przekł. W. Madyda, Czytelnik, Warszawa

Lara M.T. de, Baruque J.V., Ortiz A.D., 1997, Historia Hiszpanii, Universitas, Kraków

Lengauer W., 1999, Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, DiG, Warszawa

Leonard A. Jr., 2001, Ancient Naukratis: Excavations at a Greek Emporium in Egypt. Part II, American Schools of Oriental Research, Atlanta

Łoposzko W., 1977, Tajemnice starożytnej żeglugi, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk

Majewski A., 1992, Oceany i morza, PWN, Warszawa

Marozzi J., 2008, The way of Herodotus: travels with the man who invented history, Da Capo Press, Cambridge

Mirhady D.C., 2001, Dicaearchus of Messana: The Sources, Texts and Translations, [w:] Fortenbaugh W., Schütrumpf E., Dicaearchus of Messana: Text, Translation, and Discussion, Transaction Publishers, New York-London

Moreau A., 1994, Le Mythe de Jason et Médée. Le Va-nu-pied et la Sorcière, Les Belles Lettres, collection „Vérité des mythes”, Paris

Morkot R., 1996, The Penguin Historical Atlas of Ancient Greece, Penguin Books, London

Möller A., 2000, Naukratis: Trade in Archaic Greece, „Oxford Monographs on Classical Archaeology”, Oxford University Press, Oxford

Nicastro N., 2008, Circumference: Eratosthenes and the ancient quest to measure the globe, St. Martin's Press, New York

Olszta-Bloch M., 2011, Ptolemejski Egipt i greckie centra północnego wybrzeża Morza Czarnego, Wydawnictwo Naukowe, Toruń

Pliniusz Starszy, 1961, Historia Naturalna (wybór), przekł. I. T. Zawadzcy, Ossolineum, Wrocław

Pomeroy S.B, Burstein S.M., Donlan W., Roberts J.T, 2010, Starożytna Grecja, Książka i Wiedza, Warszawa

Powell B., 2001, The Voyage of the Argo. In Classical Myth. Upper Saddle River, Prentice Hall, New York

Rawlins D., 1982, The Eratosthenes–Strabo Nile map. Is it the earliest surviving instance of spherical cartography? Did it supply the 5000 stades arc for Eratosthenes' experiment?, „Arch. Hist. Exact Sci.”, 26 (3), s. 211–219

Roller D., 2006, Through the pillars of Herakles: Greco-Roman exploration of the Atlantic, Routledge, Taylor & Francis, London-New York

Scarre C., 1995, The Penguin Historical Atlas of Ancient Rome, Penguin Books, London

Sinko T., 1959, Zarys historii literatury greckiej. T.1. Literatura archaiczna i klasyczna, wiek VIII-IV włącznie, PWN, Warszawa

Słownik pisarzy antycznych, red. Anny Świderkówny, 1990, Wiedza Powszechna, Warszawa, s. 279

Smethurst S.E., 1952, Cicero and Decearchus, „Transactions and Proceedings of the American Philologicala Association”. Vol. 83, s. 224-232

Stabryła S., 2002, Historia literatury Grecji i Rzymu, Ossolineum, Warszawa

Starr S.F., 1963, The Persian Royal Road in Turkey, „Yearbook of the American Philosophical Society”, Philadelphia, s. 629-632

Strabon, Geografia (The Geography of Strabo), 1856, translated by H.C. Hamilton, W. Falconer, Bohn’s Classical Library, London

Strzelczyk J.,1970, Odkrywanie Europy, Wiedza Powszechna, Warszawa

Świderkówna A., 1983, Życie codzienne w Egipcie greckich papirusów, PIW, Warszawa

Tukidydes, 1998, Wojna peloponeska, przekł. K. Kumaniecki, Czytelnik, Warszawa

Wallbank F.W., 2003, Świat hellenistyczny, Prószyński i S-ka, Warszawa

West S., 2003, The Most Narvellous of All Seas; The Greek Encounter with the Euxine, „Greece & Rome”. Vol. 50, no 2, Cambridge University Press, Cambridge, s. 151-167

Whitaker I., 1981-1982, The Problem of Pytheas Thule, „The Classical Journal” 77 (2), s. 148–164




DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v4i0.834

Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2017 Janusz M. Ślusarczyk

Instytucja sprawcza:

Instytut Sportu, Turystyki i Żywienia Uniwersytetu Zielonogórskiego

      

Logo UZ / Biuro Promocji

 
 
 
 
 
 

Bazy czasopism


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642