Organizacje zarządzające turystyczną interpretacją dziedzictwa i jej wykonawcy – typologia podmiotów i analiza podejmowanych działań

Armin Mikos von Rohrscheidt

Abstrakt


Artykuł jest czwartym opracowaniem w autorskiej serii poświęconej interpretacji dziedzictwa w turystyce kulturowej i ma charakter przeglądowy oraz systematyzujący. Jego celem jest identyfikacja, typologizacja i analiza działań podmiotów zajmujących się interpretacją dziedzictwa w ramach zarządzania produktami turystyki kulturowej. Po analizie typów programów zarządczych skoncentrowanych na interpretacji (część 1) autor przenosi na polski grunt międzynarodową definicję organizacji interpretacyjnej i prezentuje rozmaite typy takich podmiotów działających na rynku turystycznym (część 2), a następnie dokonuje przeglądu zaangażowanych w ich działalność poszczególnych grup wykonawców interpretacji (część 3). Opisuje przy tym miejsce komponentu interpretacji dziedzictwa w zarządzaniu nimi i obszary oraz działania składające się na zakres tego wycinka działalności zarządczej. Następnie typowe aktywności zarządcze podejmowane w organizacji interpretacyjnej zostają wpisane
w szerszy kontekst lokalnego zarządzania dziedzictwem i/lub turystyką kulturową na jej obszarach docelowych (część 4), co ilustrują studia przypadków, zakończone wnioskami. Na podsumowującą część artykułu składa się seria rekomendacji dla zarządzających takimi organizacjami w naszym kraju, odnoszących się do integracji komponentu interpretacji dziedzictwa w ramy produktów i programów turystyki kulturowej oraz zestawienie zagadnień wymagających naukowej dyskusji i dalszych badań. 


Słowa kluczowe


interpretacja dziedzictwa; zarządzanie dziedzictwem; turystyka kulturowa; organizacja interpretacyjna; interpretatorzy dziedzictwa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Afonso F, 2010, Seixal, território corticeiro? "Ecomuseu Informação", nr 56, s. 12-15

Burra 2013 Interpretation - Practice note (1 November 2013) Interpretation, Australia ICOMOS Incorporated, www.australiaicomos.org

Clark D., 2008, The Handbook for Interpretive Guides, Interpretive Guides Association, Banff

Cohen E., 1985, The tourist guide: The origins, structure and dynamics of a role, “Annals of Tourism Research” 12 (1), s. 5-29

Curtinhal E., Alfonso F., 2012, Studying and safeguarding intangible heritage at the Seixal Municipal Ecomuseum, [w:] S. Lira, R. Amoêda, C. Pinheiro, P. Davis, M. Stefano, G.

Corsane (red.), Ecomuseums 2012. Proceedings of the 1st International Conference on Ecomuseums, Community Museums and Living Communities Seixal, Portugal, 19-21 September, Green Lines Institute for susainable development, Barcelos, s. 79-87

Gonera H., Zmyślony P., 2017, Produkt, wiedza, współpraca. Wnioski i rekomendacje sformułowane na podstawie debat regionalnych przeprowadzonych w ramach projektu „Produkt, wiedza i współpraca kluczem do sukcesu w turystyce” realizowanego latach 2015-2016, opubl. 2017, POT, Warszawa (pdf)

Grupy szkolne i przedszkolne w Bramie Poznania i na Trakcie Królewsko-Cesarskim 2019/2020 (katalog zajęć edukacyjnych), opr. Zespół CTK Trakt, Wyd. CTK TRAKT, Poznań

Harriett Tubman Underground Railway Byway. Driving Tour Guide, 2017, Maryland Office of Tourism, Baltimore, pdf

Herkt M., 2019, Pozytywnie zapatrzeni w dziedzictwo [w:] Freeman Tilden, Interpretacja dziedzictwa, przeł. A. Wilga, CTK TRAKT, Poznań 2019, s. 265-279

Hvenegaard G., Shultis J., Butler J.R., 2009, The Role of Interpretation, [w:] Ph. Dearden, R. Rollins, M. Needham (red.), Parks and protected areas in Canada: Planning and management, Oxford University Press, Oxford, s. 202-234

ICOMOS 2007, The ICOMOS charter for the interpretation and presentation of cultural heritage sites, 2007, ICOMOS, Abdijstraat

ICOMOS 2010, Management plans and the World Heritage Convention: A bibliography, UNESCO-ICOMOS Documentation Centre, Paris

Interpretation of sites of Memory (study), 2018, International Coalition of Sites of Conscience (January, 31), World Heritage Centre of UNESCO, Paris

Izquierdo Tugas P. i in., 2005, Heritage Interpretation Centres. The Hicira Handbook, Institut d’Edicions de la Diputació de Barcelona, Barcelona

Kępski M., 2019, Między interpretacją a symbolem. Wizualne aspekty podstawowych nośników informacji [w:] Historia w muzeum 2, Micha F. Woźniak (red.), Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, Bydgoszcz, s. 171-178

Koncepcja i strategia komunikacji marketingowej dla Szlaku Piastowskiego, 2020, 2BA doradztwo strategiczne, Nysa - Kraków - Gniezno - Toruń - Poznań

Lacey B., 1990, Siege City: The story of Derry and Londonderry, Blackstaff Press, Belfast

Manual for tourism management in heritage cities and towns in Asia for local government and community stakeholders (opr.: McDougall & Vines, Conservation and Heritage Consultants, Norwood), UNESCO, 2000

Lira S., Amoêda R., Pinheiro C., Davis P., Stefano M., Corsane G., (red.) 2012, Ecomuseums 2012. Proceedings of the 1st International Conference on Ecomuseums, Community Museums and Living Communities Seixal, Portugal, 19-21 September, Green Lines Institute for sustainable development, Barcelos

Małolepszy B., 2015, Produkty turystyczne Bramy Poznania. Teoria interpretacji dziedzictwa w praktyce, „Turystyka Kulturowa” nr 2, s. 47-66

Małolepszy B., Kaczmarkiewicz L., 2017, Turystyka na obszarze sacrum. Przykłady działań turystycznych i edukacyjnych zrealizowanych w katedrze poznańskiej” „Turystyka Kulturowa” nr 4, s. 59-72

Mikos v. Rohrscheidt A., 2010, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, Kultour.pl, Poznań

Mikos v. Rohrscheidt A., 2013, Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna, Proksenia, Kraków

Mikos v. Rohrscheidt A., 2014, Współczesne przewodnictwo miejskie. Metodyka i organizacja interpretacji dziedzictwa, Proksenia / KulTour.pl, Kraków Poznań

Mikos v. Rohrscheidt A., 2016, W stronę przewodnictwa interpretatywnego. Nowe podejścia i nowe usługi na przykładzie wybranych miast europejskich, "Turystyka Kulturowa" nr 3, s. 21-41

Mikos v. Rohrscheidt 2018a, Turystyka kulturowa jako forma wpisywania dziedzictwa w kapitał kulturowy jednostki, [w:] A. Marciniak. M. Paleta, K. Kajda (red.), Dziedzictwo we współczesnym świecie, Universitas, Kraków, s. 49-69

Mikos v. Rohrscheidt 2018b, Historia w turystyce kulturowej, WN PWN, Warszawa

Mikos v. Rohrscheidt A., 2018c, Towards Interpretative City Guiding. New Approaches and Services. On the Example of Selected European Cities, [w:] M. Banaszkiewicz, S. Owsianowska (red.) After the Iron Curtain. Anthropology of Tourism in Central and Eastern Europe, Lexington Books, London-NewYork, s. 239-255

Mikos v. Rohrscheidt 2019a, Zarys dziejów interpretacji dziedzictwa w turystyce i propozycja ich systematyki, "Turystyka Kulturowa" nr 3, s. 7-32

Mikos v. Rohrscheidt 2019b, Przedmiot interpretacji dziedzictwa we współczesnej turystyce kulturowej - główne typy interpretowanych zasobów i wiodące treści, "Turystyka Kulturowa" nr 4, s. 65-91

Mikos v. Rohrscheidt A., 2019c, Interpretacja dziedzictwa we współczesnej turystyce kulturowej. Cele i założenia, poziomy i wymiary programów, rodzaje podejmowanych działań, "Turystyka Kulturowa" nr 6, s. 61-102

Mikos v. Rohrscheidt 2020, Rekomendacje dla tras tematycznych oraz oferty szlaku, [w:] Koncepcja i strategia komunikacji marketingowej dla Szlaku Piastowskiego, 2020, 2BA doradztwo strategiczne, Nysa - Kraków - Gniezno - Toruń - Poznań, Załącznik I - s. 1-81

Moscardo G., Ballantyne R., Hughes K., 2007, Designing interpretative Signs. Principles in Practice (Applied Communication Series), Fulcrum Publishing, Golden, Co

Moscardo G., Pearce P., 1986, Visitor centres and environmental interpretation: an exploration of the relationships among visitor enjoyment, understanding and mindfulness, “Journal for Environmental Psychology”, nr 6 (2), s. 89-108

Murzyn-Kupisz M., 2012, Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków

Murzyn-Kupisz M., 2014, Using cultural heritage as an asset in local development. Recent experiences of small towns in Poland [w:] Mainet H., Kwiatek-Soltys A. i in. (red.), The attractiveness of small and medium sized towns: criteria, issues and strategies, CERAMAC 34, Presses Universitaires Blaise Pascal, Clermont-Ferrand, s. 77-96

Murzyn-Kupisz M., Działek J., 2013, Cultural heritage in building and enhancing social capital, „Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development”, nr 1, 2013, s. 35-54

National Heritage and Cultural Tourism Strategy, 2012, Department of Tourism, of the Republic of South Africa, Pretoria

Pedersen A., 2002, Managing Tourism at World Heritage Sites: a Practical Manual for World Heritage Site Managers, UNESCO World Heritage Centre, Paris

Reisinger Y., Steiner C., 2006, Reconceptualising Interpretation: The Role of Tour Guides in Authentic Tourism, "Current Issues in Tourism" t. 9, nr 6, s. 481-498

Stasiak A., 2013, Produkt turystyczny w gospodarcze doświadczeń, "Turyzm”, nr 23/1, s. 29-38

Sharing our Stories. Guidelines for Heritage Interpretation, 2007, (opr. S. Jones), The National Trust of Australia & Museums Australia, Canberra-Sydney

Standards and Practices for Interpretive Organizations, 2008, National Association for Interpretation, Fort Collins, USA, www.interpnet.com

Steinecke A., 2007, Kulturtourismus. Markstrukturen, Fallstudien, Perspektiven, Oldenbourg Verlag, München-Wien

Terezin Memorial Annual Raport for 2018, Pamatnik Terezin 2019, Terezin

Timothy D.J., Boyd S.W., 2003, Heritage tourism, Pearson Education, Harlow

UNESCO 2018 - Interpretation of sites of Memory (study), 2018, International Coalition of Sites of Conscience (January, 31), World Heritage Centre of UNESCO, Paris

Veverka, J.A., 1994, Interpretive Master Planning, Falcon Press Publishing Co., Helena

Weiler B., Black R., 2014, Tours Guiding Research. Insights, Issues and Implications, Chanel View Publications, Bristol

AHI 2020 www - oficjalna witryna brytyjskiej Association for Heritage interpretation – www.ahi.org.uk

Australia ICOMOS 2020 www – lista wybranych instytucji i organizacji australijskich zajmujących się lokalnie interpretacją dziedzictwa zgodnie z krajowymi standardami, www.australia.icomos.org/links

Bachhaus 2019 www – oferta edukacyjna Domu-Muzeum J.S. Bacha w Eisenach - www.bachhaus.de/de/besuch/schuelerprogramme

Bamberg Tourism 2019 www – witryna organizacji turystycznej miasta Bamberg z propozycjami i programami interpretacji dziedzictwa - www.en.bamberg.info

Berlin Klassenfahrt 2019 www – oferta berlińskiej organizacji turystycznej dla turystycznych grup szkolnych - www.berlin.de/tourismus/klassenfahrt

Bergslagen 2019 www – witryna ekomuzeum Bergslagen (Szwecja) z programami interpretacji dziedzictwa realizowanymi w rozproszeniu - www.ekomuseum.se

BP 2020 www - witryna Bramy Poznania ICHOT centrum interpretacji dziedzictwa z aktualną oferta - www.bramapoznania.pl

Byway Sites 2020 www - Mapa i opisy miejsc eksploatowanych i interpretowanych w ramach szlaku TT Byway - www.harriettubmanbyway.org/byway-sites

C Champagne 2019 www – witryna Comite Champagne - organizacji interesariuszy produkcji wina i enoturystyki w Szampanii (Francja) z programami turystycznymi - www.champagne.fr

Corsi di cucina 2019 www - programy tygodniowych kursów kulinarnych L’Accademia Italiana di Cucina Pandolfini - www.it.tuscany-cooking-class.com/corsi-di-cucina

E Argentario 2019 www – witryna Ekomuzeum Argentario z opisem programów interpretacji - www.ecoargentario.it

Ehrenbreitstein 2019 www - witryna twierdzy-muzeum Ehrenbreitstein w Koblencji (Niemcy) z programem interpretacji dla turystów – www.tor-zum-welterbe.de/festung-ehrenbreitstein

Extraschicht 2019 www – witryna cyklicznego eventu kulturowo-turystycznego w Zagłębiu Ruhry (Niemcy) z pełnym programem najbliższej edycji www.extraschicht.de/home

Flodden 2019 www – witryna szkockiego Ekomuzeum Bitwy pod Flodden z ofertą programów edukacyjnych - www.flodden1513ecomuseum.org

Free Derry 2020 www - witryna Museum of Free Derry z opisem koncepcji i programów interpretacji - www.museumoffreederry.org

Fortress Builders 2019 www – witryna Centrum Interpretacji Dziedzictwa w La Valetta (Malta) – www.thefortressbuilders.weebly.com

HDC 2020 www - witryna brytyjskiego przedsiębiorstwa HDC International Heritage Destination Consulting Ltd., wyspecjalizowanego w usługach interpretacji dziedzictwa, grupującego jej ekspertów i konsultantów - www.heritagedestination.com/hdc-library-recources

IGA 2020 www - witryna kanadyjskiej Interpretive Guides Association, Alberta - www.interpretiveguides.org

Interpret 2020 www – oficjalna witryna amerykańskiej National Association for Intepretation ze zbiorem reportów i publikacji dotyczących przedsięwzięć interpretacji dziedzictwa www.interpnet.com

L Vauban 2019 www – witryna miejskiej trasy fortyfikacji w Luksemburgu (i przewodnik pdf) - www.visitluxembourg.com/en/place/misc/circular-walk-vauban-luxembourg

Münsterschwarzach 2019 www - witryna opactwa benedyktynów w Schwarzach am Main (Niemcy) z aktualnym programem rekolekcji www.gaestehaus.abtei-muensterschwarzach.de/kurse/stille-exerzitien--kontemplation

NPS HATU 2020 www – witryna Parku Historycznego Harriett Tubman Underground Railroad w Maryland, USA - www.nps.gov/hatu/index.htm

NPS Jazz 2019 – witryna New Orleans Jazz National Park z programem interpretacji i edukacji - www.nps.gov/jazz/index.htm

Oblężenie Malborka 2019 www - program najbliższej edycji cyklicznej imprezy żywej historii w malborskim zamku i wokół niego - www.oblezenie.zamek.malbork.pl/program

PFC ITF 2020 www - oficjalna witryna irlandzkiej organizacji Pat Finucane Centre z opisem Kampanii In Their Footsteps - www.patfinucanecentre.org/projects/their-footsteps

Randall Themes 2019 www – seria propozycji wycieczek tematycznych biura Martin Randall (UK) ze szczegółowymi programami - www.martinrandall.com/themes

Robben Island IC 2019 www - oferta edukacyjna (pobytowa) południowoafrykańskiego muzeum Robben Island (Independant Camps) - www.robben-island.org.za/learn#education

Sauleziedas 2019 www - witryna litewskiego festiwalu muzyki ludowej Saulezjedas z aktualnym programem - www.saulesziedas.su.lt

Seixal 2020 www - witryna Ekomuzeum Miejskiego w Seixal (Portugalia)- www.cm-seixal.pt/ecomuseu-municipal

SP 2019 www - witryna Szlaku Piastowskiego z aktualną ofertą wycieczek, pakietów i punktowej interpretacji historycznego dziedzictwa - www.szlakpiastowski.pl

ST Holocaust 2019 www - grupa wycieczek edukacyjnych brytyjskiego touroperatora Select School Travel - www.seltschooltours.com/school-trips-by-subject/history-politics/wwii-the-holocaust

Terezin 2020 www – witryna miejsca pamięci Terezin (Czechy) - www.pamatnik-terezin.cz

TT Byway 2020 www - witryna szlaku kulturowego The Tubman Byway (USA) z aktualną ofertą interpretacji - www.harriettubmanbyway.org

WHP 2019 www - witryna Wanuskewin Heritage Park (Kanada) z programami pobytu i interpretacji - www.indigenoustourism.ca/en/things-to-do/wanuskewin-heritage-park


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2020 Armin Mikos von Rohrscheidt


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642