Spacery po Krakowskim Szlaku Techniki w popandemicznej muzealnej rzeczywistości

Katarzyna Zielińska, Jadwiga Maria Marchwica

Abstrakt


Krakowski Szlak Techniki (KST) to siedemnaście punktów na mapie Krakowa, które są podstawą do poznawania inżynieryjnej historii miasta. Szlak powstał w 2006 roku z inicjatywy Muzeum Inżynierii Miejskiej (MIM) i Urzędu Miasta Krakowa, a jego renesans przypada na lata 2020-2021. Wzrost zainteresowania KST wiąże się z czasem pandemii COVID-19, która uniemożliwiła uczestniczenie w kulturze i ograniczyła dostęp do rozwijania pasji, urozmaicania czasu wolnego. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom wśród mieszkańców Krakowa
i powracających stopniowo turystów, MIM postanowiło wzmocnić i dopracować unikatową ofertę edukacyjną, jaką są spacery tematyczne Krakowskim Szlakiem Techniki. Niniejszy artykuł przybliża korzyści, jakie płyną z oferty spacerowej i przedstawiania historii związanej z tematyką placówki właśnie poprzez prezentowanie jej na realnie funkcjonujących w mieście „eksponatach”. Artykuł prezentuje również postaci, które w sposób szczególny zapisały się w historii rozwoju Krakowa i są „ojcami” Krakowskiego Szlaku Techniki.


Słowa kluczowe


Krakowski Szlak Techniki; inżynieria miejska; Kraków; pandemia; nowoczesne muzealnictwo

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamczewski J., 1997, Wiadukty, [w:] Mała Encyklopedia Krakowa, Wanda, Kraków, s. 300

Autor NN, 20.02,1905, Elektrownia miejska, „Czas”, nr 41, s. 2,

www.mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=38457&from=publication [20.07.2021]

Autor NN, 28.03.1914, Miasto, którego nie będzie. (Połączenie Podgórza z Krakowem), „Nowości Ilustrowane”, nr 13, s. 2–4,

https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/424518/edition/399759/content [21.07.2021]

Autor NN, 20.01.1913, Nowy most – nowy tramwaj, „Czas”, nr 31, s. 2,

http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=43227&from=publication [20.07.2021]

Autor NN, 18.02.1905, Oświetlenie elektryczne, „Czas”, nr 40, s. 2,

http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=38456&from=publication [21.07.2021]

Autor NN, 21.01.1913, Otwarcie trzeciego mostu, „Ilustrowany Kurier Codzienny”, nr 16, s. 4,

www.mbc.malopolska.pl/dlibra/plain-content?id=74245 [20.07.2021]

Autor NN, 1898, Podkop na ulicy Lubicz w Krakowie, „Czasopismo Towarzystwa Technicznego

Krakowskiego”, nr 12

Autor NN, 20.02.1911, Runięcie mostu na Wiśle, „Kuryer Lwowski (Lemberger Courier)”, nr 81, s. 1,

https://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno?aid=klw&datum=19110220&query=%22trzeciego+mostu%22&ref=anno-search&seite=1 [21.07.2021]

Autor NN, 28.04.1911, Trzeci most na Wiśle, „Kuryer Lwowski (Lemberger Courier)”, nr 192, s. 9,

https://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno?aid=klw&datum=19110428&seite=9&zoom=33&query=%22most%2Bna%2Bwisle%22&ref=anno-search [21.07.2021]

Batko R., Kotowski R., 2011, Nowoczesne muzeum, Dziedzictwo i współczesność, Muzeum Narodowe w Kielcach, Kielce, s. 15

Bąk-Koczarska C., 1986, Juliusz Leo - Twórca Wielkiego Krakowa, Ossolineum, Wrocław

Bieniarzówna J., Małecki J. M., 1985, Dzieje Krakowa, t.3, Wyd. Literackie, Kraków

Brzoskwinia W., 2004, Krakowskie elektrownie, [w:] 100-lecie energetyki w Krakowie – katalog wystawy w Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, Kraków, s. 23-35

Dietl J., 1865, Stanowisko szkoły. Rada szkolna krajowa. Język wykładowy, Z. 1, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Dziedzic S., 2013, Józef Dietl. Rektor i prezydent, [w:] tegoż, Portrety niepospolitych, Petrus, Kraków, s. 282-306

Glenskowie Cz. i J., 2000, Myślę więc jestem, ANTYK Marek Derewiecki, Kęty, s. 103

Hebda M., 2017, Wybrane Mosty Krakowa, opracowanie dla Muzeum Inżynierii Miejskiej, Kraków

Homola-Skąpska I., 1993, Józef Dietl i jego Kraków, Wydawnictwo Literackie, Kraków

Ingarden R., 1916, Ochrona Krakowa przed powodzią Wisły. Odczyt wygłoszony w streszczeniu na ogólnem zebraniu VI-ego zjazdu Techników Polskich w Krakowie 14.09.1912, odbitka z Pamiętnika VI Zjazdu Techników Polskich, Kraków

Klimas M., Lesiak-Przybył B., Sokół A., 2010, Wielki Kraków. Rozszerzenie granic miasta w latach 1910-1915. Wybrane materiały ze zbiorów Archiwum Państwowego w Krakowie, Kraków

Komorowski W., 1997, Stacja kolejowa Kraków Główny Osobowy, „Rocznik Krakowski”, T. LXIII, s. 89-117

Krajewski M., 2011, Instytucje kultury a uczestnicy kultury. Nowe relacje przykład: MS² w Łodzi, [w:] Śliwa M. (red), Strategie dla kultury. Kultura dla rozwoju. Zarządzanie strategiczne instytucją kultury, Kraków, s. 29

Matt G., 2006, Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury, Aletheia, Warszawa, s. 14

Mikos v. Rohrscheidt A., 2011, Poznańskie muzea w kontekście standardów i potrzeb współczesnej turystyki kulturowej, [w:] Mikos v. Rohrscheidt A. (red), OBCY W POZNANIU. Historyczna metropolia jako ośrodek turystyki kulturowej, praca zbiorowa, Kultour.pl, Poznań / PROKSENIA, Kraków, s. 362

Muzeum Inżynierii Miejskiej, 2001, Krakowska Gazownia Miejska: 1856-1950, Katalog wystawy 3 grudnia 2001 - 31 marca 2002, Kraków, Muzeum Inżynierii Miejskiej - Zakład Gazowniczy, Kraków

Orłowski B. (red.), 1984, Słownik polskich pionierów techniki, Wydawnictwo Śląsk, Katowice, str. 236

Pochwała S., 2005, Elektrownia podgórska - przemiany funkcjonalno-użytkowe, mps Kraków- w zb.: Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie

Porada Z. Strzałka J., 2017, Elektrycy krakowscy i krakowskie elektrownie do roku 1939, Maszyny Elektryczne - Zeszyty problemowe, nr 4 (116), s. 219-222

Rożek M., 2002, Mosty Krakowa, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Kraków

Salwiński J. (red.), 2004, Podgórze: przewodnik po Podgórzu, prawobrzeżnej części Krakowa, Kraków

Siwek A., 2004, Sto lat elektrowni miejskiej w Krakowie, „Biuletyn Techniczny Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich”, nr 25

Stachowski A. H. (red.), Adamczyk E., 2000, Encyklopedia Krakowa, PWN, Warszawa

Urząd Miasta Krakowa, 2012, Muzea – Oferta Spotkań. Muzea inspirują spotkania, Kraków, s. 4 i 18

Woźniak W., 1991, Penetracja zabytków techniki i urządzeń inżynieryjnych na terenie m. Krakowa w obrębie ul. Nadwiślańskiej, mps Kraków

Wyka E., Krzaczyńska B., 2000, Zieleniewscy i ich zakłady 1804-1945, Katalog wystawy Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, Kraków, s. 18-24

Żółciak J. (red.), 1996, Wolne Król. Miasto Podgórze-Płaszów-Rybitwy-Przewóz, Zarys przemian historycznych, Rada Dzielnicy XIII, Kraków

Dokumenty:

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2020 r. poz. 902)

Źródła internetowe:

Dietl Józef Konrad, Encyklopedia PWN,

https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3892634 [21.07.2021]

Elektrownia podgórska,

https://web.archive.org/web/20090201092444/http://krakow.pl/turystyka/trasy/krakowski_szlak_techniki/?id=15.html [21.07.2021]

Fabryka Zieleniewskiego - historia na stronie wynajmu apartamentów w Pałacu Zieleniewskich przy ul. Św. Marka

https://www.palaczieleniewskich.pl/nasza-historia-1 [21.07.2021]

Jakubowski K., 1 listopada 2014, Dietl, Leo i inni. Kraków miał wielkich prezydentów, „Wyborcza” (online),

https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,16894192,dietl-leo-i-inni-krakow-mial-wielkich-prezydentow.html?token=UF9LuW3ojvzWd2nAIzZhHB7teQ_hioEn__s3vJNEOrb0UWBo5FO-2_-7c97cBcUX [21.07.2021]

Krakowski Szlak Techniki - opisy na stronie internetowej Muzeum Inżynierii Miejskiej, https://www.mim.krakow.pl/krakowski-szlak-techniki [21.07.2021]

Muzeum, Encyklopedia PWN,

https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/muzeum;3944738.html [20.07.2021]

Najważniejsze wynalazki XIX wieku,

https://webprojektor.pl/najwazniejsze-wynalazki-xix-wieku/ [21.07.2021]

Podkop Talowskiego i wiadukt kolejowy,

https://web.archive.org/web/20090202152121/http://krakow.pl/turystyka/trasy/krakowski_szlak_techniki/?id=03.html [20.07.2021]

Radłowska R., 15.10.2018, Józef Dietl miał wizje, jak pchnąć Kraków do przodu, „Wyborcza” (online) w cyklu Ale Historia,

https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,24030187,jozef-dietl-mial-wizje-jak-pchnac-krakow-do-przodu.html?token=h1ZwlOPd4-A4mj4vJFHsGR7teQ_hioEn__s3vJNEOrb0UWBo5FO-2_-7c97cBcUX [21.07.2021]

Szymczewska P., 4.07.2015, Drożdż M. Stachnik P., Jak Podgórze stało się częścią Wielkiego Krakowa Juliusza Leo, DziennikPolski24.pl,

https://dziennikpolski24.pl/jak-podgorze-stalo-sie-czescia-wielkiego-krakowa-juliusza-leo/ar/c3-3924595 [21.07.2021]

Wielki prezydent Krakowa,

www.cracovia-leopolis.pl/index.php?pokaz=sylwetki&id=1416 [21.07.2021]

Wosion-Czoba M., 14.07.2016, 100 lat temu połączyły się Kraków i Podgórze - wywiad z Melanią Tutak, Dzieje.pl - PAP,

https://dzieje.pl/aktualnosci/100-lat-temu-polaczyly-sie-krakow-i-podgorze [21.07.2021]


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2021 Katarzyna Zielińska, Jadwiga Maria Marchwica


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642