Dziedzictwo kulturowe a turystyka w polskich parkach narodowych
Abstrakt
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na fakt obecności dziedzictwa antropogenicznego na najcenniejszych obszarach przyrodniczych w Polsce, jakimi są parki narodowe. To również tego typu walory są chronione – wraz z dziedzictwem naturalnym tworzą niepowtarzalny krajobraz. Jeszcze w latach 90. XX w. zasoby kulturowe nie były wysoko cenione przez dyrekcje parków; obecnie – stają się coraz częściej wykorzystywane w kreowaniu specjalistycznej oferty turystycznej. Autorki podejmują próbę oszacowania tego dziedzictwa w odniesieniu do każdego parku; ponadto przeprowadziły one wywiad kwestionariuszowy z pracownikami parków dotyczący wyżej wymienionej kwestii.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Armaitiene A.,Bertuzyte R., Vaskaitis E., 2014, Conceptual Framework for Rethinking of Nature Heritage Management and Health Tourism in National Parks, “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, vol. 148, p. 330–337
Beckerath J., 1971, Abriß der Geschichte des alten Ägypten, Oldenburg, München
Bishop K., Dudley N., Phillips A., Stolton S., 2004, Uses and performance of the IUCN System of Management Categories for Protected Areas. Speaking a Common Language, Cardiff University, Cardiff
Blamey R., 2001, Principles of Ecotourism, [in:] D.B. Weaver (ed.) The Encyclopedia of Ecotourism, CABI Publishing, Wallingford, s. 5-22
Bruno G., Gasca E., Monaco C., 2014, The Efficient Management of Park Resources: Natural and Cultural Data in the Alpi Marittime Park Area, “Information Systems”, vol. 42, s. 78–88
Ceballos-Lascurain H., 1996, Tourism, Ecotourism and Protected Areas, IUCN
Charters T., Saxon E., 2007, Tourism and Mountains. A Practical Guide to Managing the Environmental and Social Impacts of Mountain Tours, United Nations Environment Programme, Conservation International, Tour Operators’ Initiative
Corbett J.B., 2006, Communicating Nature: How We Create and Understand Environmental Messages, Island Press, Washington
Cuijpers J.J., Bekius D., 2004, Landscpae Biographical Ensembles. A Method for Using Cultural-historical Aspects of the Landscape in Planning practice, [in:] I. Boer (ed.) Multiple landscape. Merging past and Present in Landscape Planning, Wageningen University
Deng J., King B., Bauer T., 2002, Evaluating natural attraction for tourism, “Annals of Tourism Research”, 29 (2), s. 422–438
Dhimitri J., Sinani A., Todia J., 2015, The Landscape of Divjakë-Karavasta National Park in Information among Youth, “Agriculture and Agricultural Science Procedia”, vol. 4, 2015, s. 158–166
Dowling R., Weiler B., 1997, Ecotourism in South-East Asia, “Tourism Management”, 18 (1), s. 51-53
Dudek S., Kowalczyk A., 2003, Turystyka na obszarach chronionych – szanse i zagrożenia, Prace I Studia Geograficzne, 32, s. 117-140
Dudley N. (ed.), 2008, Guidelines for Applying Protected Area Management Categories, IUCN, Gland
Fennel D.A., Nowaczek P., 2010, Moral and Empirical Dimensions of Human – Animal Interactions in Ecotourism: Deepening an Otherwise Shallow Pool of Debate, “Journal of Ecotourism”, 9 (3), s. 239–255
Eagles P.F.J., McCool S. (2002): Tourism in National Parks and Protected Areas: Planning and Management, Wallingford, CABI
Frost W., Hall C.M., 2009, American Invention to International Concept: The Spread and Evolution of National Parks, [in:] W. Frost, C.M. Hall (eds) National Parks and Tourism: International Perspectives on Development, Histories and Change, London, Routledge, s. 30–44
Gałuszka N., Turystyka dziedzictwa. Poradnik dla organizacji pozarządowych, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków
Goodwin H., 1996, In Pursuit of Ecotourism, Biodiversity and Conservation, 5 (3), s. 277-291
Graja-Zwolińska, Spychała 2013, Jak rozumieć turystykę przyrodniczą? Studium przypadku młodzieży akademickiej, „Turyzm” 23 (1), s. 39-47
Grenier A.A., 2004, The Nature of Nature Tourism, University of Lapland, Rovaniemi
Highman J., Lűck M., 2002, Urban Ecotourism: A Contradiction in Terms?, “Journal of Ecotourism”, 1 (1), s. 36-51
Kulczyk S., 2008, Znaczenie czynników kulturowych dla rozwoju ekoturystyki na przykładzie Wielkich Jezior Mazurskich, [w:] A. Kowalczyk (red.) Turystyka kulturowa, Uniwersytet Warszawki, Warszawa, s. 147-159
La Page W. (2010): Rethinking Park Protection: Treading the Uncommon Ground of Environmental Beliefs, Wallingford, CABI
Leung Y.F., Marion J.L., Farrell T.A., 2001 The Role of Recreation Ecology in Sustainable Tourism and Ecotourism, [in:] S.F. McCool. R.N. Moisey (eds.) Tourism, Recreation and Sustainability, CABI Publishing, New York, s. 21-39
Lussetyowati T., 2015, Preservation and Conservation through Cultural Heritage Tourism. Case Study: Musi Riverside Palembang, “Procedia - Social and Behavioral Sciences”, vol. 184, s. 401–406
Luzar E.J., Diagne A., Ecgan Ch., Henning B.R., 1998, Profiling the Nature-Based Tourist: A Multinomial Logit Approach, “Journal of Travel Research”, 37 (1), s. 48-51
Łuczyńska-Bruzda (red.), 1994, Zasady sporządzania operatu ochrony zasobów kulturowych, [w:] Plany ochrony parków narodowych. Zasady opracowania operatów szczegółowych do planów ochrony parków narodowych, Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych I Leśnictwa, Warszawa
MacCannell D.,1993, Empty Meeting Grounds, London, Routledge
Mason P., 2000, Zoo Tourism: The Need for More Research, “Journal of Sustainable Tourism”, 8 (4), s. 333-339
Mikos von Rohrscheidt A., 2008, Turystyka kulturowa. Fenomen. Potencjał. Perspektywy, GWSHM Milenium, Gniezno
Ochrona środowiska, 2006, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://www.geobotanika.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/ochrona_srodowiska_2006.pdf [30.10.2015]
Ochrona środowiska, 2014, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2014,1,15.html [30.10.2015]
Ochrona środowiska, 2015, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2015,1,16.html [03.02.2015]
Paczuski R., 1995, Prawo ochrony środowiska, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz
Piekarowicz R., 1977, Zrozumieć Indie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa
Ustawa o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004 r.
Sekar N., Weiss J.M., Dobson A.P., 2014, Willingness-to-pay and the Perfect Safari: Valuation and Cultural Evaluation of Safari Package Attributes in the Serengeti and Tanzanian Northern Circuit, “Ecological Economics”, vol. 97, s. 34–41
Richards G., 1996, Production and Consumption of European Cultural Tourism, “Annals of Tourism Research”, vol. 23 (2), s. 261-283
Rio D., Nunes L.M., 2012, Monitoring and Evaluation Tool for Tourism Destinations, “Tourism Management Perspectives”, vol. 4, s. 64–66
Shafer E., Choi Y., 2006, Forging Nature-based Tourism Policy Issues: A Case Study in Pennsylvania, “Tourism Management”, 27 (4), s. 615-628
Spychała, Graja-Zwolińska, 2013, Specyfika turystyki edukacyjnej na obszarach chronionych. Studium przypadku polskich parków narodowych, Prace Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, nr 304, 304-313
Stasiak A., 1997, Turystyka w parkach narodowych – obszary konfliktów, „Turyzm”, t. 7, z. 2, s. 5–22
Urry J., 1990, The Tourist Gaze: Leisure and Travel in Contemporary Societies, Sage, London
Ursache M., 2015, Tourism – Significant Driver Shaping a Destinations Heritage, “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, vol. 188, s. 130–137
Valentine P.S., 1992, Review. Nature-based Tourism, [in:] B. Weiler, C.M. Hall (eds), Special Interest Tourism, Belhaven Press, London
Vitalinia S., Puricelli C., Mikerezic I., Iritia M., 2015, Plants, people and Traditions: Ethnobotanical Survey in the Lombard Stelvio National Park and Neighbouring Areas (Central Alps, Italy), “Journal of Ethnopharmacology”, vol. 173 (15), s. 435–458
Wall Reinius S., Fredman P., 2007, Protected areas as attractions, “Annals of Tourism Research”, vol. 34 (4), s. 839–854
Walczak M., Radziejowski J., Smogorzewska M., Sienkiewicz J., Gacka-Grzesikiewicz E., Pisarski Z., 2001, Obszary chronione w Polsce, IOŚ, Warszawa
Wu Y.Y., Wang H.L., Ho Y.F., 2010, Urban Ecotourism: Defining and Assessing Dimensions Using Fuzzy Number Construction, “Tourism Management”, 31 (6), s. 739-743
Xu F.Fox D., 2014, Modelling Attitudes to Nature, Tourism and Sustainable Development in National Parks: A Survey of Visitors in China and the UK, “Tourism Management”, 45, s. 142-158
Zhou D.Q., Grumbine R.E., 2011, National Parks in China: Experiments with Protecting Nature and Human Livelihoods in Yunnan Province, Peoples’ Republic of China (PRC), “Biological Conservation”, vol. 144 (5), s. 1314–1321
https://www.mos.gov.pl/g2/big/2011_08/461dca697392205737781a4bdc14cd4f.pdf [14.12.15]
http://www.ramsar.org/about-the-ramsar-convention [13.12.15]
www.pot.gov.pl [19.12.15]
http://www.sustainabletourismonline.com/parks-and-culture/nature-based-tourism/forms-of-nature-based-tourism/nature-based-tourism [16.12.2015]
www.fundacjafril.blogspot.com [18.12.15]
www.grodzisk.wlkp.pl [18.12.15]
www.bornesulinowo.pl [18.12.15]
www.fundacjakim.pl/ [18.12.15]
www.gopskowala.pl [18.12.15]
http://przyjacielpn.pl/Tresci-programu [28.12.2015]
DOI: http://dx.doi.org/10.62875/tk.v1i0.688
Odniesienia
- Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.
Copyright (c) 2016 Sylwia Graja-Zwolińska, Aleksandra Spychała
Copyright © Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642