Zarys problematyki zarządzania w turystyce kulturowej

Armin Mikos von Rohrscheidt

Abstrakt


Tekst poświęcony jest zarządzaniu w turystyce kulturowej. Rozważania osadzone są w kontekście jego celów, różnorodności atrakcji, typów podejmowanych aktywności oraz sposobów organizacji. Artykuł prezentuje uwarunkowania zewnętrzne i sytuacyjne oraz wstępnie zarysowuje obszar działalności zarządczej w zakresie turystyki kulturowej. Autor zestawia i systematyzuje najważniejsze publikacje zawierające analizy cząstkowe. Podstawowe funkcje zarządzania zostają opisane w kontekście zróżnicowania form aktywności turystyczno-kulturowych, podmiotów zaangażowanych w tworzeniu jej oferty oraz rodzajów realizowanych programów, co umożliwia wyróżnienie zagadnień o kluczowym znaczeniu dla tej dziedziny i uzasadnia zastosowanie wybranych podejść i koncepcji. Szerzej opisane zostają strategie zarządzania, odpowiadające zamierzeniom i potrzebom zarządzających najczęściej występujących w Polsce rodzajów atrakcji, systemów eksploatacji oraz typowych obszarów docelowych turystyki kulturowej.


Słowa kluczowe


turystyka kulturowa; zarządzanie turystyką; strategie zarządzania; zarządzanie dziedzictwem; zarządzanie kulturą; funkcja turystyczna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamus-Matuszyńska A., 2012, Analiza partnerstwa w sektorze publicznym według modelu SNA, [w:] G. Bełz, Ł. Wawrzynek (red.), Teoria sieci w rozwiązywaniu problemów zarządzania, UE Wrocław, Wrocław, s. 29-44

Altkorn J., 2002, Marketing w turystyce, PWN, Warszawa

Alvarez M. Yüksel A., Go F., 2016, Heritage Tourism Destination. Preservation, Communication and Development, Cabi, Wallingford UK

Ashworth, G., 1994, From history to heritage – from heritage to identity: in search of concepts and models, [w:] G. Ashworth, P. Larkham (red.) Building a New Heritage, Routledge, Londyn, s. 13-30

Ashworth, G., Tunbridge, J. E., 1990, The Tourist-Historic City. Retrospect and Prospect of Managing the Heritage City, Belhaven, Londyn

Bednarczyk M., Wszendybył-Skulska E. (red.), 2013, Zarządzanie turystyką w kryzysie. Edukacja i marka, CEDEWU, Warszawa

Borzyszkowski J., 2011, Organizacja i zarządzanie turystyką w Polsce, CEDEWU, Warszawa

Bourne D. J., 2012, Zarządzanie zmianą i badanie wartości organizacji z użyciem siatki repertuaru, [w:] B. Glinka, M. Kostera (red.) Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu, a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 527-539

Bugdol M., Jedynak P., 2012, Współczesne systemy zarządzania. Jakość, bezpieczeństwo, ryzyko, Helion, Gliwice

Conley Ch., 2007, Peak: How Great Companies Get Their Mojo from Maslow, Jossey-Bass, San Francisco,

Christou E., 2006, Heritage and Cultural Tourism: a Marketing-Focused Approach [w:] D.

Leslie, H. Sigala (red.), International Cultural Tourism. Management, implications and cases, Routledge, s. 4-15

Czernek K., 2012, Uwarunkowania współpracy na rzecz turystyki w regionie, Proksenia, Kraków

Dębski M., 2009, Marka regionu turystycznego jako źródło przewagi konkurencyjnej destynacji turystycznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 50, s. 269-279

Dragicevic-Sesic M., Stojkovic B., 2010, Kultura: zarządzanie, animacja, marketing, NCK, Warszawa

Drucker P.F., 1999, Zarządzanie XXI wieku – Wyzwania, MT Biznes, Warszawa

Dwyer L., Wickens E., 2013, Event Tourism and Cultural Tourism, Routledge, Oxon

Dziadowiec J., 2016, Imprezy folklorystyczne jako forma folkturystyki/etnoturystyki oraz forma organizacji i zarządzania dziedzictwem niematerialnym. Perspektywa folkorganizatorów i folkturystów, „Turystyka Kulturowa”, nr 3, s. 91-115

Gaweł Ł., 2011, Szlaki dziedzictwa kulturowego. Teoria i praktyka zarządzania, UJ, Kraków

Gaweł Ł., 2006, Zabytkowe świątynie drewniane – model zarządzania na przykładzie kościoła Św. Leonarda w Lipnicy Murowanej, „Zarządzanie w kulturze” t. 7., s. 55-59

Getz D., 1997, Event management and event tourism, Cognizant Corporation, Nowy Jork

Glinka B., P. Hensel, 2012, Struktury i projektowanie organizacji, [w:] Glinka B., Kostera M. (red.), Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu, a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 267-284

Gołuchowski J. Spyra Z. (red.), 2014, Zarządzanie w kulturze, sztuce i turystyce kulturowej, CeDeWu, Warszawa

Gountas S.C. , 2008, Zarządzanie w sferze organizacji imprez turystycznych, [w:] L. Pender, R. Sharpley (red.), Zarządzanie turystyką, PWE Warszawa, s. 74-93

Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wyd. II, PWN, Warszawa, 2013

Hagoort G., 1996, Przedsiębiorczość w kulturze. Wprowadzenie do zagadnień zarządzania w kulturze, Wyd. UJ, Kraków

Hausmann A., 2001, Besucherorientierung von Museen unter Einsatz des Benchmarking, Transcript, Bielefeld

Heinze T., 2002, Kultursponsoring, Museumsmarketing, Kulturtourismus. Ein Leitfaden für Museumsmanager, Woehler, Wiesbaden

Hewison R., 1987, The Heritage Industry: Britain in a climate of decline, Methuen, Londyn

Hochleitner J., (red.), 2016, Wyzwania turystyki kulturowej w Malborku, Wyd. MZ, Malbork

McKercher B., DuCros H., 2012, Cultural Tourism. The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Management, Routledge, Londyn, Nowy Jork

Munsters W., 2008, Culture and tourism: from antagonism to synergism „IDŌ Movement for Culture”, vol. 8, s. 165–173

International Cultural Tourism Charter. Managing Tourism at Places of Heritage Significance, 1999, Adopted by ICOMOS at the 12th General Assembly in Mexico, ICOMOS,

Kachniewska M., 2006, Tourism Quality Management, WSHiFM, Warszawa

Kaczmarek J., Stasiak A., Włodarczyk B., 2005, Produkt turystyczny. Pomysł, organizacja zarządzanie, PWE, Warszawa

Kaczmarek J., Paluch M., 2015, Kreatywność turystyki vs. turystyka kreatywna – wstęp do dyskusji, „Turystyka Kulturowa”, nr 7, s. 54-76

Kędziora A., 2013, Zarządzanie pamięcią o artyście na przykładzie szlaku kulturowego, „Problemy zarządzania”, vol. 11, nr 4, s. 101-112

Kostera M., Śliwa M., 2012, Zarządzanie XXI wieku. Jakość, twórczość, kultura, Wolters Kluwer, Warszawa

Kowalczyk A., 2009, Proces przekształcania zasobów kulturowych w atrakcje turystyczne [w:] A Stasiak (red.), Kultura i turystyka. Razem, ale jak, ROTWŁ, Łódź, s. 33-46

Kowalczyk A. (red.), 2010, Turystyka zrównoważona, PWN, Warszawa

Kowalczyk A., Kowalczyk M., Kulczyk S., 2010, Zagospodarowania obszarów turystycznych zgodnie z ideą turystyki zrównoważonej [w:] A. Kowalczyk (red.), Turystyka zrównoważona, PWN, Warszawa, s. 56-77

Kroplewski Z., Panasiuk A. (red.), 2010, Turystyka Religijna, WN Uniwersytetu Szczecińskiego (t. 765), Szczecin

Kroplewski Z., Panasiuk A. (red.), 2011, Turystyka Religijna. Zagadnienia interdyscyplinarne, WN Uniwersytetu Szczecińskiego (t. 647), Szczecin

Kruczek Z., 2009, Nowoczesne postrzeganie promocji kulturowych produktów turystycznych [w:] A. Stasiak (red.) Kultura i Turystyka – wspólnie zyskać, WSTiH, Łódź, s. 335-360

Kruczek Z., 2011, Atrakcje turystyczne. Fenomen, typologia, metody badań, Proksenia, Kraków

Kruczek Z., Zmyślony P., 2010, Regiony turystyczne, Proksenia, Kraków

Kurtyka M., Roth G., 2008, Zarządzanie zmianą. Od strategii do działania. Jak połączyć ludzi, wizję i organizację w służbie strategii, CeDeWu, Warszawa

Mazurek G., 2012, Znaczenie wirtualizacji marketingu w sieciowym kreowaniu wartości, Pol-text, Warszawa

McCormick R., 2014, Marketing Cultural and Heritage Tourism: A World of Opportunity, Left Coast Press, Walnut Creek, US

McLean F., 1997, Marketing the Museum, Routledge, Londyn-Nowy Jork

McKercher B., Du Cros H., 2002, Cultural Tourism: The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Management, Routledge, Londyn i Nowy Jork

Milarczyk A., 2012, Fenomen przedsiębiorczości społecznej, [w:] Glinka B., Kostera M. (red.), Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu, a Wolters Kluwer business, Warszawa, s. 238-250

Mikos v. Rohrscheidt A., 2010a, Turystyka kulturowa. Potencjał, fenomen, perspektywy, KulTour.pl, Poznań

Mikos v. Rohrscheidt A., 2010b, Regionalne szlaki tematyczne. Idea, potencjał, organizacja, Proksenia, Kraków

Mikos v. Rohrscheidt A. (red.), 2011, Obcy w Poznaniu. Historyczna metropolia jako ośrodek miejskiej turystyki kulturowej, Proksenia/KulTour.pl, Kraków/Poznań

Mikos v. Rohrscheidt A., 2012, Koordynacja turystycznych szlaków tematycznych – analiza wybranych systemów polskich i europejskich, „Turystyka Kulturowa”, nr 1, s. 35-61

Mikos v. Rohrscheidt A., 2013a, Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna, Proksenia, Kraków

Mikos v. Rohrscheidt A., 2013b, Turystyka kulturowa w dobie przyspieszonej zmiany. Problemy zarządzania, promocji i badań turystyki kulturowej w Polsce, KulTour.pl, Poznań

Mikos v. Rohrscheidt A., 2013c, Eventy kulturalne Wielkopolski jako część potencjału turystyki kulturowej regionu, „Turystyka Kulturowa”, nr 12, s. 6-24

Mikos v. Rohrscheidt A., 2013d, Finansowanie zarządzania polskimi szlakami kulturowymi. W poszukiwaniu optymalnego modelu, „Ekonomiczne Problemy Turystyki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 1 (21), s. 31-50

Mikos v. Rohrscheidt A., 2014a, Funkcjonowanie polskich pomników historii w ramach szlaków turystyczno-kulturowych na przykładzie Szlaku Piastowskiego, [w:] J. Wyleżałek (red.), Podróże i turystyka w perspektywie społecznej, filozoficznej i pedagogicznej. Człowiek w globalizującym się społeczeństwie, t. I, WSTiJO, Warszawa, tom I, s. 235-269

Mikos v. Rohrscheidt A., 2014b, Współczesne przewodnictwo miejskie. Metodyka i organizacja interpretacji dziedzictwa, Proksenia, Kraków

Mikos v. Rohrscheidt A., 2016, Przyroda w turystyce kulturowej. Programy, oferty, zagospodarowanie walorów i obszarów, „Turystyka Kulturowa”, nr 1, s. 6-46

Morisi M. i in., 2012, Guida al Progetto Toscana Resort Castelfalfi. Sintesi del Piano di Fattibilità presentato da TUI, Sociolab, Montaione

Munsters W., 2008, Culture and tourism: from antagonism to synergism, “IDŌ – Movement for Culture”, nr 8, s. 165–173

Müllenmeister, H.M., 1997, Qualitätsmanagement in Tourismusunternehmen [w:] W. Pompl, M. G. Lieb (red.), Qualitätsmanagement im Tourismus, Oldenbourg, s. 207-223

Niemczyk A., 2012, Zróżnicowanie zachowań konsumentów na rynku turystyki kulturowej, Wyd. AE, Kraków

Nierenberg B., 2013, Zarządzanie mediami: geneza, istota, koncepcje badawcze, „Problemy zarządzania”, vol. 11, nr 4, s. 149-159

Nowacki M, 2012a, Atrakcje turystyczne: koncepcje, stan, determinanty zadowolenia osób zwiedzających, AWF Poznań

Nowacki M., 2012b, Dziedzictwo i turystyka: relacje i ewolucja koncepcji [w:] B. Włodarczyk, B. Krakowiak (red.), Turystyka i kultura: wspólne korzenie, ROTWŁ Łódź, s. 35-50

Panasiuk A., 2010, Koncepcja produktu turystyki pielgrzymkowej, [w:] Z. Kroplewski, A., Panasiuk (red.), Turystyka religijna, WN Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, (t. 765), s. 366-377

Pawlicz A., 2008, Promocja produktu turystycznego. Turystyka miejska, Difin, Warszawa

Pawlicz A., 2012, Zastosowanie technik yield management w komercjalizacji turystyki kulturowej, „Turystyka Kulturowa, nr 1, s. 5-18

Pine J., Gilmore J., 1999, The experience economy. Work Is Theatre and Every Business a Stage, Harvard Business School Press, Boston

Pender L., Sharpley R. (red.), 2008, Zarządzanie turystyką, PWE, Warszawa

Plata-Alf D., 2014, „Organizacje bez ścian” – proces wirtualizacji przedsiębiorstw branży turystycznej, „Ekonomiczne problemy turystyki”, nr 2 (26), s. 67-80.

Pompl W., Lieb M. G. (red.), 1997, Qualitätsmanagement im Tourismus, Oldenbourg

Purchla J., (red.), 2011, Zarządzanie miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce i w Norwegii, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków

Richards G., Munsters W. (red.), 2010, Cultural Tourism Research Methods, CABI, Wallingford

Ryan Ch., 2008, Marketing obszarów turystycznych a nowe technologie, [w:] L. Pender, R. Sharpley (red.), 2008, Zarządzanie turystyką, PWE, Warszawa, s. 299-312

Szczepanowski A., 2015, Ekonomika turystyki kulturowej, Difin, Warszawa

Stabryła A., 2011, Przegląd problemów doskonalenia systemów zarządzania przedsiębiorstwem, Mifles.pl, Kraków

Staszewska J., 2009, Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym, Difin, Warszawa

Steinecke A., 2007, Kulturtourismus. Marktstrukturen, Fallstudien, Perspektiven, Oldenburg, Muenchen-Wien

Timothy D.J., Boyd S.W., 2003, Heritage Tourism, Pearson Education, Harlow UK

Tubielewicz A., 2013, Koncepcja tworzenia organizacji sieciowej, http://www.ptzp.org.pl/files/ konferencje/kzz/artyk_pdf_2013/p036.pdf (30.06.2015).

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (tekst jednolity z 3 września 2012), Dz.U. z 2012, poz. 987

Weishäupl G., 2000, Stadfeste – Am Beispiel des Münchner Oktoberfestes, [w:] A. Dreyer (red.), Kulturtourismus, Oldenbourg, Monachium/Wiedeń, s. 287-297

Wyrzykowska B., 2013, Kulturowe determinanty zarządzania talentami, „Problemy zarządzania”, vol. 11, nr 4, s. 113-133

Zmyślony P., 2008, Partnerstwo i przywództwo w regionie turystycznym, AE, Poznań

Zmyślony P., 2015, Funkcja turystyczna w procesie internacjonalizacji miast, Proksenia, Kraków

Żminda T., 2013, Dylematy zarządzania rozwojem klastra opartego na formalnej strukturze [w:] Ł. Sułkowski (red.) Zarządzanie organizacjami sieciowymi, Społeczna Akademia Nauk, Łódź, s. 99-108


Odniesienia

  • Obecnie brak jakichkolwiek odniesień.


Copyright (c) 2017 Armin Mikos von Rohrscheidt


Copyright ©  Turystyka Kulturowa 2008-2024. ISSN 1689-4642